An difríocht idir athruithe ar: "Linux"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
m r2.7.1) (róbat ag mionathrú: arc:ܠܝܢܘܟܣ
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
 
(20 intermediate revisions by 14 users not shown)
Líne 1: Líne 1:
{{WD Bosca Sonraí Bogearraí}}
[[Íomhá:Tux.svg|mion|Tux]]
Is [[córas oibriúcháin]] é '''Linux''' atá cosúil le [[Unix]], bunaithe ar an eithne Linux. Chruthaigh an [[Tionscadal GNU]] agus [[Linus Torvalds]] é.


Is [[córas oibriúcháin]] é '''Linux''', bunaithe ar an eithne Linux. Tá Linux le fáil saor in aisce, mar baineann sé leis an bhfealsúnacht [[foinse oscailte]].
Tá an chuid is mó (97%) den [[cód|chód]] scríofa sa [[C (Teanga ríomhchlárúcháin)|teanga ríomhchlárúcháin C]]. De réir an [[W3C]], baineann 3.3% de ríomhairí deisce an domhain úsáid as Linux. Tá a lán timpeallachtaí grafacha le fáil do Linux, mar shampla [[GNOME|Gnome]] agus KDE. Tá Gnome ar fáil as Gaeilge chomh maith le a lán teangacha eile.

== An eithne Linux ==
Tá an eithne bunaithe ar an g[[Ceadúnas Ginearálta Poiblí GNU]].
Tá an chuid is mó (97%) den chód scríofa sa [[C (Teanga ríomhchlárúcháin)|teanga ríomhchlárúcháin C]].

== Sciar den mhargadh ==
De réir an [[W3C]]<ref> [http://en.wikipedia.org/wiki/Usage_share_of_operating_systems Usage share of operating systems]</ref>, baineann cuid bheag de [[Ríomhaire pearsanta|ríomhairí deisce]] an domhain úsáid as Linux, ach tá an chuid ag dul i méid.

Córas oiriúnach é mar bhunús i gcomhair comhcheangail córas oscailte. Mar sin, tá ‘’fondúireacht na mbogearraí saor in asice’’ ag iarraidh Linux a fhorbairt mar chóras oibriúcháin caighdeánach<ref>[http://www.fsf.org/ FSF.org]</ref>.

Tá a lán timpeallachtaí grafacha le fáil do Linux, mar shampla [[GNOME|Gnome]] agus KDE. Dearadh é<ref>[http://wiki.answers.com/Q/Is_Linux_easy_to_use Is Linux easy to use?]</ref> le go mbeidh daoine in ann dul i dtaithí ar Linux gan dua agus go mbeadh sé éasca feidhm a bhaint as.

== Linux agus an Ghaeilge ==
Is féidir Linux (leagan mar [[Ubuntu]], KDE, [[GNOME]], srl) a shuiteáil ar [[ríomhaire]] agus [[Gaeilge]] a roghnú mar [[teanga ríomhchlárúcháin|theanga]] an chomhéadain. Mar sin, is i nGaeilge a bhíonn an chuid is mé de na treoracha agus teachtaireachtaí. De ghnáth bíonn an téarmaíocht Ghaeilge sothuigthe.

=== Ubuntu ===
Is córas oibriúcháin de chuid Linux é [[Ubuntu]].

=== Gnome ===
Tá [[GNOME]] ar fáil as Gaeilge, chomh maith le a lán teangacha eile.

=== KDE ===
Tá pacáiste comhéadan teanga don Ghaeilge ar fáil don chóras oibriúcháin KDE do Linux.


== Stair ==
== Stair ==
* [[1969]] - Cruthaigh 'Bell Laboratories' [[UNIX]] i [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]] sa bhliain [[1969]]. Bhí Linux bunaithe ar [[Unix]] ar dtús.
==== Unix ====
* [[1983]] - Chuir [[Richard Stallman]] tús leis an [[Tionscadal GNU]].
Is [[córas oibriúcháin]] é [[Unix]] a cruthaigh 'Bell Laboratories' sna Stáit Aontaithe san bliain 1969. Ar dtús bhí sé scríofa sa Teanga ríomhchárúcháin Assembly. Níos déanaí san bliain 1973 ath scríobhtar é leis an [[C (Teanga ríomhchlárúcháin)|teanga ríomhchlárúcháin C]].
* [[1991]] - Scaoil [[Linus Torvalds]] an eithne Linux amach ar 5 [[Meán Fómhair]] [[1991]]<ref name="revolution">[http://topdocumentaryfilms.com/revolution-os/ Clár faisnéis ar top documentary films.com/ revolution-os]</ref>.
* [[1993]] - Scaoileadh amach na chéad [[fhreastalaí gréasáin|freastalaí gréasáin]] ó ''Apache'' is bhain an chuid is mó úsáid as Linux.<ref name="revolution"/>

== Féach freisin ==
== Féach freisin ==
* [[Tionscadal GNU]]
* [[Tionscadal GNU]]
* [[Ubuntu]]
* [[Ubuntu]]
* [[Linux mint]]
{{stumpa}}
* [[Debian]]

== Tagairtí ==
{{reflist}}

== Naisc sheachtracha ==
* [http://riomhaireacht.webs.com/ Ríomhaireacht as Gaeilge] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111228101213/http://riomhaireacht.webs.com/ |date=2011-12-28 }}


[[Catagóir:Córais oibriúcháin]]
[[Catagóir:Córais oibriúcháin]]
[[Catagóir:Bogearraí saora]]
[[Catagóir:Bogearraí saora]]
[[Catagóir:Linux| ]]
[[Catagóir:Linux| ]]

{{Nasc AR|ar}}
{{Nasc AR|de}}
{{Nasc AR|hu}}

[[ace:Linux]]
[[af:Linux]]
[[als:Linux]]
[[am:ሊኑክስ]]
[[an:Linux]]
[[ar:جنو/لينكس]]
[[arc:ܠܝܢܘܟܣ]]
[[arz:لينكس]]
[[as:লীনাক্স]]
[[ast:Linux]]
[[az:Linux]]
[[bar:Linux]]
[[bat-smg:Linux]]
[[be:Linux]]
[[be-x-old:Linux]]
[[bg:Линукс]]
[[bn:লিনাক্স]]
[[br:Linux]]
[[bs:Linux]]
[[bug:Linux]]
[[ca:GNU/Linux]]
[[ceb:Linux]]
[[ckb:گنو/لینوکس]]
[[co:Linux]]
[[cs:Linux]]
[[csb:Linux]]
[[cy:Linux]]
[[da:Linux]]
[[de:Linux]]
[[el:Linux]]
[[en:Linux]]
[[eo:Linukso]]
[[es:GNU/Linux]]
[[et:Linux]]
[[eu:Linux]]
[[fa:لینوکس]]
[[fi:Linux]]
[[fiu-vro:Linux]]
[[fr:Linux]]
[[gl:Linux]]
[[he:לינוקס]]
[[hi:लिनक्स]]
[[hr:Linux]]
[[hsb:Linux]]
[[ht:Linux]]
[[hu:Linux]]
[[hy:Լինուքս]]
[[ia:Linux]]
[[id:Linux]]
[[ilo:GNU/Linux]]
[[io:Linux]]
[[is:GNU/Linux]]
[[it:Linux]]
[[ja:Linux]]
[[jbo:linuks]]
[[jv:Linux]]
[[ka:ლინუქსი]]
[[kaa:Linux]]
[[kk:Linux]]
[[km:លីនុច]]
[[kn:ಲಿನಕ್ಸ್]]
[[ko:리눅스]]
[[ksh:Linux (Bedriefsystem)]]
[[ku:Linux]]
[[la:Linux]]
[[lb:Linux]]
[[li:Linux]]
[[lmo:Linux]]
[[lo:ລິນຸກຊ໌]]
[[lt:Linux]]
[[lv:Linux]]
[[mg:Linux]]
[[mk:Линукс]]
[[ml:ഗ്നു/ലിനക്സ്]]
[[mn:Линукс]]
[[mr:लिनक्स]]
[[ms:Linux]]
[[my:လင်းနပ်စ်]]
[[nds:Linux]]
[[ne:लिनक्स]]
[[new:लाइनक्स]]
[[nl:Linux]]
[[nn:Linux]]
[[no:GNU/Linux]]
[[oc:Linux]]
[[os:Линукс]]
[[pl:Linux]]
[[pt:Linux]]
[[qu:Linux]]
[[ro:GNU/Linux]]
[[ru:Linux]]
[[rue:Лінукс]]
[[sah:Linux]]
[[sc:Linux]]
[[scn:Linux]]
[[sh:Linux]]
[[simple:Linux]]
[[sk:Linux]]
[[sl:Linux]]
[[so:Linux]]
[[sq:Linux]]
[[stq:Linux]]
[[sv:Linux]]
[[szl:Linux]]
[[ta:குனூ/லினக்சு]]
[[te:లినక్సు]]
[[th:ลินุกซ์]]
[[tl:Linux]]
[[tr:Linux]]
[[tt:Linux]]
[[udm:Linux]]
[[uk:Linux]]
[[ur:لینکس]]
[[uz:GNU/Linux]]
[[vec:Linux]]
[[vi:Linux]]
[[wa:Linux]]
[[war:Linux]]
[[wo:Linux]]
[[yi:לינוקס]]
[[zea:Linux]]
[[zh:Linux]]
[[zh-min-nan:Linux]]
[[zh-yue:Linux]]

Leagan reatha ó 04:23, 4 Deireadh Fómhair 2022

Linux
Cuir in eagar ar Wikidata
Sampla decóras oibriúchán cosúil le Unix, bogearra saor agus ardán ríomhaireachta
Bunaithe areithne Linux
Bunleagan17 Meán Fómhair 1991
Leagan bogearraí
6.7.6 (8 Eanáir 2024) Cuir in eagar ar Wikidata
Leagan roimhe seo
6.5-rc7 (20 Lúnasa 2023) Cuir in eagar ar Wikidata
Eapainmeithne Linux, Linus Torvalds agus UNIX
Saintréithe teicniúla
ArdánDEC Alpha (en) Aistrigh, ailtireacht x86, x86_64, ailtireacht ARM, PowerPC, RISC-V agus MIPS
Formáiddáileadh digiteach, floppy disk (en) Aistrigh, dlúthdhiosca cuimhne inléite amháin agus DVD-ROM (en) Aistrigh
Scríofa iC, teanga díolama agus Rust
Foireann
Cruthaitheoir/íLinus Torvalds
Tuilleadh eolais
Láithreán Gréasáinkernel.org (Béarla) Cuir in eagar ar Wikidata
Stack ExchangeNasc Cuir in eagar ar Wikidata
CA. Subredditlinux Cuir in eagar ar Wikidata
Treoir úsáideoraGuia d'usuari Cuir in eagar ar Wikidata

Is córas oibriúcháin é Linux, bunaithe ar an eithne Linux. Tá Linux le fáil saor in aisce, mar baineann sé leis an bhfealsúnacht foinse oscailte.

An eithne Linux[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá an eithne bunaithe ar an gCeadúnas Ginearálta Poiblí GNU. Tá an chuid is mó (97%) den chód scríofa sa teanga ríomhchlárúcháin C.

Sciar den mhargadh[cuir in eagar | athraigh foinse]

De réir an W3C[1], baineann cuid bheag de ríomhairí deisce an domhain úsáid as Linux, ach tá an chuid ag dul i méid.

Córas oiriúnach é mar bhunús i gcomhair comhcheangail córas oscailte. Mar sin, tá ‘’fondúireacht na mbogearraí saor in asice’’ ag iarraidh Linux a fhorbairt mar chóras oibriúcháin caighdeánach[2].

Tá a lán timpeallachtaí grafacha le fáil do Linux, mar shampla Gnome agus KDE. Dearadh é[3] le go mbeidh daoine in ann dul i dtaithí ar Linux gan dua agus go mbeadh sé éasca feidhm a bhaint as.

Linux agus an Ghaeilge[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is féidir Linux (leagan mar Ubuntu, KDE, GNOME, srl) a shuiteáil ar ríomhaire agus Gaeilge a roghnú mar theanga an chomhéadain. Mar sin, is i nGaeilge a bhíonn an chuid is mé de na treoracha agus teachtaireachtaí. De ghnáth bíonn an téarmaíocht Ghaeilge sothuigthe.

Ubuntu[cuir in eagar | athraigh foinse]

Is córas oibriúcháin de chuid Linux é Ubuntu.

Gnome[cuir in eagar | athraigh foinse]

GNOME ar fáil as Gaeilge, chomh maith le a lán teangacha eile.

KDE[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tá pacáiste comhéadan teanga don Ghaeilge ar fáil don chóras oibriúcháin KDE do Linux.

Stair[cuir in eagar | athraigh foinse]

Féach freisin[cuir in eagar | athraigh foinse]

Tagairtí[cuir in eagar | athraigh foinse]

Naisc sheachtracha[cuir in eagar | athraigh foinse]