Montana (staat): verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
infobox en externe link |
||
| (38 tussenliggende versies door 26 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{Infobox staat Verenigde Staten |
{{Infobox staat Verenigde Staten |
||
| staatinlandstaal = State of Montana |
| staatinlandstaal = State of Montana |
||
| vlag = [[Bestand:Flag of Montana.svg| |
| vlag = [[Bestand:Flag of Montana.svg|110px|Vlag van Montana]] |
||
| vlagartikel = Vlag van Montana |
| vlagartikel = Vlag van Montana |
||
| zegel = [[Bestand:Seal of Montana.svg| |
| zegel = [[Bestand:Seal of Montana.svg|85px|Zegel van Montana]] |
||
| zegelartikel = Zegel van Montana |
| zegelartikel = Zegel van Montana |
||
| bijnaam = Treasure State |
| bijnaam = ''Treasure State, Big Sky Country'' |
||
| locatie = {{Kaart staten Verenigde Staten|Montana|265px}} |
| locatie = {{Kaart staten Verenigde Staten|Montana|265px}} |
||
| hoofdstad = [[Helena (Montana)|Helena]] |
| hoofdstad = [[Helena (Montana)|Helena]] |
||
| gouverneur = [[ |
| gouverneur = [[Greg Gianforte]] ([[Republikeinse Partij (Verenigde Staten)|R]])<br><small>(sinds 2021)</small> |
||
| datumtoetreden = |
| datumtoetreden = 8 november 1889 |
||
| km2 = 381.156 |
| km2 = 381.156 |
||
| pctwater = 1,0 |
| pctwater = 1,0 |
||
| inwoners = 1. |
| inwoners = 1.084.225 |
||
| meetjaar = [[Amerikaanse volkstelling 2020|2020]] |
|||
| dichtheid = 2, |
| dichtheid = 2,84 |
||
| tijdzone = |
| tijdzone = −7 |
||
| detailkaart = National-atlas-montana.PNG |
|||
| www = mt.gov |
|||
| detailkaart = Map of Montana NA.png |
|||
}} |
}} |
||
[[Bestand:Glacier Paradise (10237567866).jpg|{{largethumb}}|[[Glacier National Park (Verenigde Staten)|Glacier National Park]] in de [[Rocky Mountains]], aan de Canadese grens]] |
|||
'''Montana''' is een van de [[staten van de Verenigde Staten]]. De standaardafkorting voor de "Treasure State", zoals de bijnaam luidt, is MT. De hoofdstad is [[Helena (Montana)|Helena]]. |
|||
[[Bestand:Billings MT Downtown.jpg|{{largethumb}}|[[Billings (Montana)|Billings]], grootste stad van Montana]] |
|||
'''Montana''', officieel de '''Staat van Montana''' ([[Engels]]: ''State of Montana''), is een van de [[Staten van de Verenigde Staten|vijftig staten]] van de [[Verenigde Staten|Verenigde Staten van Amerika]]. Gelegen aan de grens met [[Canada]], Montana telde 1.084.225 inwoners in 2020. De hoofdstad is [[Helena (Montana)|Helena]]. |
|||
| ⚫ | |||
== Geschiedenis == |
== Geschiedenis == |
||
Het gebied dat nu Montana heet werd oorspronkelijk bevolkt door [[indianen]]stammen. Daarna was de regio lang in [[Frankrijk|Franse]] handen. Het grootste gedeelte van de staat werd door de Verenigde Staten verworven door de [[Louisiana Purchase]] van president [[Thomas Jefferson]]. De rest volgde in |
Het gebied dat nu Montana heet werd oorspronkelijk bevolkt door [[indianen]]stammen. Daarna was de regio lang in [[Frankrijk|Franse]] handen. Het grootste gedeelte van de staat werd door de Verenigde Staten verworven door de [[Aankoop van Louisiana|Louisiana Purchase]] van president [[Thomas Jefferson]]. De rest volgde in 1846 toen hierover een verdrag werd gesloten met de [[Verenigd Koninkrijk|Engelsen]] (zie [[Oregonterritorium]]). In [[1862]] werd in de bergen in het westen goud gevonden met een goudkoorts tot gevolg in de omgeving van het plaatsje [[Bannack]]. Tegelijkertijd werden op de graslanden in het oosten grote ranches opgezet. Ook werd de [[Northern Pacific Railroad]] aangelegd, dwars door het gebied van de [[Lakota (volk)|Lakota]]. De geforceerde aanleg onder militaire bescherming, de spoorlijn was al "Centennial line" gedoopt en moest bij het eeuwfeest van de VS klaar zijn, liet weinig ruimte voor diplomatie. |
||
De indianen |
De indianen hebben zich hevig verzet tegen de inname van hun land. Bekend is de [[slag bij de Little Bighorn]] op 25 juni 1876, waar luitenant-kolonel [[George Armstrong Custer]] in sneuvelde. Op 8 november 1889 werd Montana formeel de 41e staat van de Verenigde Staten. |
||
| ⚫ | |||
== Geografie == |
== Geografie == |
||
De staat Montana beslaat 381.156 |
De staat Montana beslaat 381.156 km², waarvan 377.295 km² land is. Daarmee is het de vierde grootste staat van de Verenigde Staten van Amerika, na [[Alaska]], [[Texas (staat)|Texas]] en [[Californië]]. Zestig procent van de staat wordt ingenomen door de [[Great Plains]] waardoor het oosten relatief vlak is. Het westen wordt gedomineerd door de [[Rocky Mountains]]. Het hoogste punt is de top van Granite Peak (3901 m). De belangrijkste rivier is de [[Missouri (rivier)|Missouri]], die in deze staat ontspringt. Grote [[Meer (watervlakte)|meren]] in Montana zijn Fort Peck Lake en Flathead Lake. |
||
| ⚫ | |||
De belangrijkste rivier is de [[Missouri (rivier)|Missouri]], die in deze staat ontspringt. Grote [[meer (water)|meren]] in Montana zijn Fort Peck Lake en Flathead Lake. Het oosten van de staat is relatief vlak; het westen wordt gedomineerd door de [[Rocky Mountains]]. Het hoogste punt is de top van Granite Peak (3901 m). |
|||
De staat behoort tot de ''Mountain''-[[ |
Montana grenst in het noorden aan [[Canada]], in het westen aan de staat [[Idaho]], in het oosten aan [[North Dakota|North]] en [[South Dakota]] en in het zuiden aan [[Wyoming]]. De staat behoort tot de ''Mountain''-[[UTC−7|tijdzone]]. |
||
| ⚫ | |||
== Demografie en economie == |
== Demografie en economie == |
||
In |
In 2000 telde Montana 902.195 inwoners (2,4 per km²), eind 2011 bereikte de staat de kaap van de 1 miljoen inwoners. De grootste stad is [[Billings (Montana)|Billings]]; enkele andere grotere steden zijn [[Bozeman]], [[Missoula]], [[Butte (Montana)|Butte]] en [[Great Falls (Montana)|Great Falls]]. In de staat liggen uitgestrekte Indianenreservaten. |
||
De bevolkingsdichtheid is de op twee na laagste van de Verenigde Staten. |
|||
Het bruto product van de staat bedroeg |
Het bruto product van de staat bedroeg 23 miljard dollar in 2001. |
||
== Bestuurlijke indeling == |
== Bestuurlijke indeling == |
||
{{Zie hoofdartikel|Lijst van county's in Montana}} |
{{Zie hoofdartikel|Lijst van county's in Montana}} |
||
Montana is onderverdeeld in 56 [[County's van de Verenigde Staten|county's]]. |
Montana is onderverdeeld in 56 [[County's van de Verenigde Staten|county's]]. |
||
== Cultuur == |
|||
De stuntman [[Evel Knievel]] werd geboren in [[Butte (Montana)]] en jaarlijks worden in deze stad de ''Knievel days'' gehouden met motorstunts ter nagedachtenis aan hem. |
|||
== Politiek == |
== Politiek == |
||
{{Zie ook|Zie ook: [[Lijst van gouverneurs van Montana]]}} |
{{Zie ook|Zie ook: [[Lijst van gouverneurs van Montana]].}} |
||
Aan het hoofd van de uitvoerende macht van de staat staat een gouverneur, die direct gekozen wordt door de kiesgerechtigden in de staat. De |
Aan het hoofd van de uitvoerende macht van de staat staat een gouverneur, die direct gekozen wordt door de kiesgerechtigden in de staat. De [[Amerikaanse gouverneursverkiezingen 2020|gouverneursverkiezing van 2020]] werd gewonnen door [[Greg Gianforte]] van de [[Republikeinse Partij (Verenigde Staten)|Republikeinse Partij]]. Hij trad in januari 2021 aan als gouverneur van Montana. |
||
De wetgevende macht bestaat uit het [[Huis van Afgevaardigden van Montana]] (''Montana House of Representatives'') met 100 leden en de [[Senaat van Montana]] (''Montana Senate'') met 50 leden. |
De wetgevende macht bestaat uit het [[Huis van Afgevaardigden van Montana]] (''Montana House of Representatives'') met 100 leden en de [[Senaat van Montana]] (''Montana Senate'') met 50 leden. De Republikeinen hebben een meerderheid in beide kamers. |
||
== Externe link == |
== Externe link == |
||
* {{en}}[http://mt.gov/ |
* {{en}} [http://mt.gov/ Website van de staat Montana] |
||
{{Commonscat|Montana}} |
{{Commonscat|Montana}} |
||
| Regel 57: | Regel 63: | ||
{{Coor title dms|47|0|0|N|110|0|0|W|scale:3000000}} |
{{Coor title dms|47|0|0|N|110|0|0|W|scale:3000000}} |
||
[[Categorie:Montana| ]] |
[[Categorie:Montana (staat)| ]] |
||
Huidige versie van 23 feb 2024 om 21:50
Staat van de Verenigde Staten 
| |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Coördinaten | 47°NB, 110°WL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 381.156 km² (1,0% water) | ||
| Inwoners (2020) |
1.084.225 (2,84 inw./km²) | ||
| Hoofdstad | Helena | ||
| Politiek | |||
| Gouverneur | Greg Gianforte (R) (sinds 2021) | ||
| Overig | |||
| Tijdzone | Mountain Standard Time (UTC−7) | ||
| Toegetreden | 8 november 1889 | ||
| Bijnaam | Treasure State, Big Sky Country | ||
| Website | mt.gov | ||
| Detailkaart | |||
| |||
| |||
Montana, officieel de Staat van Montana (Engels: State of Montana), is een van de vijftig staten van de Verenigde Staten van Amerika. Gelegen aan de grens met Canada, Montana telde 1.084.225 inwoners in 2020. De hoofdstad is Helena.
De standaard afkorting van Montana is MT; de naam is afkomstig van het Spaanse woord montaña, dat "berg" of meer algemeen "de bergen" betekent. De officiële bijnaam luidt "Treasure State" maar vaak wordt de staat ook "Big Sky Country" genoemd.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Het gebied dat nu Montana heet werd oorspronkelijk bevolkt door indianenstammen. Daarna was de regio lang in Franse handen. Het grootste gedeelte van de staat werd door de Verenigde Staten verworven door de Louisiana Purchase van president Thomas Jefferson. De rest volgde in 1846 toen hierover een verdrag werd gesloten met de Engelsen (zie Oregonterritorium). In 1862 werd in de bergen in het westen goud gevonden met een goudkoorts tot gevolg in de omgeving van het plaatsje Bannack. Tegelijkertijd werden op de graslanden in het oosten grote ranches opgezet. Ook werd de Northern Pacific Railroad aangelegd, dwars door het gebied van de Lakota. De geforceerde aanleg onder militaire bescherming, de spoorlijn was al "Centennial line" gedoopt en moest bij het eeuwfeest van de VS klaar zijn, liet weinig ruimte voor diplomatie.
De indianen hebben zich hevig verzet tegen de inname van hun land. Bekend is de slag bij de Little Bighorn op 25 juni 1876, waar luitenant-kolonel George Armstrong Custer in sneuvelde. Op 8 november 1889 werd Montana formeel de 41e staat van de Verenigde Staten.
Geografie[bewerken | brontekst bewerken]
De staat Montana beslaat 381.156 km², waarvan 377.295 km² land is. Daarmee is het de vierde grootste staat van de Verenigde Staten van Amerika, na Alaska, Texas en Californië. Zestig procent van de staat wordt ingenomen door de Great Plains waardoor het oosten relatief vlak is. Het westen wordt gedomineerd door de Rocky Mountains. Het hoogste punt is de top van Granite Peak (3901 m). De belangrijkste rivier is de Missouri, die in deze staat ontspringt. Grote meren in Montana zijn Fort Peck Lake en Flathead Lake.
Montana is zeer rijk aan natuurschoon. Voorbeelden zijn het Glacier National Park en de door William Clark op 25 juli 1806 ontdekte Pompey's Pillar.
Montana grenst in het noorden aan Canada, in het westen aan de staat Idaho, in het oosten aan North en South Dakota en in het zuiden aan Wyoming. De staat behoort tot de Mountain-tijdzone.
Demografie en economie[bewerken | brontekst bewerken]
In 2000 telde Montana 902.195 inwoners (2,4 per km²), eind 2011 bereikte de staat de kaap van de 1 miljoen inwoners. De grootste stad is Billings; enkele andere grotere steden zijn Bozeman, Missoula, Butte en Great Falls. In de staat liggen uitgestrekte Indianenreservaten. De bevolkingsdichtheid is de op twee na laagste van de Verenigde Staten.
Het bruto product van de staat bedroeg 23 miljard dollar in 2001.
Bestuurlijke indeling[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Lijst van county's in Montana voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Montana is onderverdeeld in 56 county's.
Cultuur[bewerken | brontekst bewerken]
De stuntman Evel Knievel werd geboren in Butte (Montana) en jaarlijks worden in deze stad de Knievel days gehouden met motorstunts ter nagedachtenis aan hem.
Politiek[bewerken | brontekst bewerken]
Zie ook: Lijst van gouverneurs van Montana.Aan het hoofd van de uitvoerende macht van de staat staat een gouverneur, die direct gekozen wordt door de kiesgerechtigden in de staat. De gouverneursverkiezing van 2020 werd gewonnen door Greg Gianforte van de Republikeinse Partij. Hij trad in januari 2021 aan als gouverneur van Montana.
De wetgevende macht bestaat uit het Huis van Afgevaardigden van Montana (Montana House of Representatives) met 100 leden en de Senaat van Montana (Montana Senate) met 50 leden. De Republikeinen hebben een meerderheid in beide kamers.
Externe link[bewerken | brontekst bewerken]
· 
· 