Selen: Erod versijoiden keskes

Vikipedii-späi
Südäimišt om heittud Ližatud südäimišt
Motoranger (pagin | tehtud radod)
izotopad+
Motoranger (pagin | tehtud radod)
ližaduz
 
Rivi 16: Rivi 16:
Atommass — 78,971. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 4,79 g/sm³. Suladandlämuz — 490 K. Kehundlämuz — 958,1 K.
Atommass — 78,971. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 4,79 g/sm³. Suladandlämuz — 490 K. Kehundlämuz — 958,1 K.


Londuseline selen kogoneb kudes izotopaspäi. Viž oma stabiližed: <sup>74</sup>Se (0,87 %), <sup>76</sup>Se (9,02 %), <sup>77</sup>Se (7,58 %), <sup>78</sup>Se (23,52 %), <sup>80</sup>Se (49,82 %). Kudenz' om <sup>82</sup>Se (9,19 %), kändase [[kripton]]aks, sen pol'čihodamižen pord om 8,76 x 10<sup>19</sup> vot i ülitab Kaikusen igäd. Om sätud 24 radioaktivišt izotopad 65..73, 75, 79, 81 i 83..94 atommassanke i niiden ühesa izomärad. Kaikiš hätkembad čihodajad oma <sup>79</sup>Se-izotop (T<sub>½</sub>=327 tuhad vozid), <sup>75</sup>Se (119,8 päivest) i <sup>72</sup>Se-izotop (T<sub>½</sub>=8,4 päivest).
Londuseline selen kogoneb kudes izotopaspäi. Viž oma stabiližed: <sup>74</sup>Se (0,87 %), <sup>76</sup>Se (9,02 %), <sup>77</sup>Se (7,58 %), <sup>78</sup>Se (23,52 %), <sup>80</sup>Se (49,82 %). Kudenz' om <sup>82</sup>Se (9,19 %), kändase [[kripton]]aks, sen pol'čihodamižen pord om 8,76 x 10<sup>19</sup> vot i ülitab Kaikusen igäd. Om sätud 24 radioaktivišt izotopad 65..73, 75, 79, 81 i 83..94 atommassanke i niiden ühesa izomärad. Kaikiš hätkembad čihodajad oma <sup>79</sup>Se-izotop (T<sub>½</sub>=327 tuhad vozid), <sup>75</sup>Se (119,8 päivest) i <sup>72</sup>Se-izotop (T<sub>½</sub>=8,4 päivest). Radioaktivižed izotopad hajetas β-čihodamižen kal't, kändasoiš [[arsen]]aks (izotopad 65, 67, 69 mugažo [[germanii (himine element)|germanijaks]] protonižen čihodamižen kal't penes märas) vai [[brom]]aks.


== Kävutand ==
== Kävutand ==

Jäl'gmäine vajehtuz 13. semendku 2024, kell 20:58

Ičesündui selen
34
0
0
0
6
18
8
2
Se
78,971
Selen

Selen (Seselenium latinan kelel) om 34nz' himine element himižiden elementoiden periodižes tabludes. Sen sijaduz om kudendestoštkümnendes gruppas (vanhtunuden klassifikacijan mödhe — kudenden gruppan päalagruppas, VIA), tabluden nelländes periodas.

Ühthine ümbrikirjutand[vajehta | vajehtada tekst]

Selen om levitadud londuses, mülünd Man kores om 0,5 grammad tonnas. Voib löuta elementad puhthas olendas.

Ročižed Jons Jakob Bercelius i Gotlib Gan-himikad avaižiba selenan vl 1817. Nimitihe grekan Kudmaižen σελήνη-nimitusen mödhe selene, selen om telluran pojav i vasttase sen ühtes, latin.: Tellus znamoičeb «Ma».

Selen da sen ühtnendad oma morijad, no element om tarbhaine biologižikš lujas peniš koncentracijoiš.

Fizižed ičendad[vajehta | vajehtada tekst]

Puhtaz selen om hudr hoštai substancii. Kovan elementan nell' allotropišt modifikacijad om olmas: hahk metalline, rusked kristalline (ruskedpakuižen, muzarusttan i rusttan ližamujun), rusked amorfine, must stöklanvuitte.

Atommass — 78,971. Ninevuz (normaližiš arvoimižiš) — 4,79 g/sm³. Suladandlämuz — 490 K. Kehundlämuz — 958,1 K.

Londuseline selen kogoneb kudes izotopaspäi. Viž oma stabiližed: 74Se (0,87 %), 76Se (9,02 %), 77Se (7,58 %), 78Se (23,52 %), 80Se (49,82 %). Kudenz' om 82Se (9,19 %), kändase kriptonaks, sen pol'čihodamižen pord om 8,76 x 1019 vot i ülitab Kaikusen igäd. Om sätud 24 radioaktivišt izotopad 65..73, 75, 79, 81 i 83..94 atommassanke i niiden ühesa izomärad. Kaikiš hätkembad čihodajad oma 79Se-izotop (T½=327 tuhad vozid), 75Se (119,8 päivest) i 72Se-izotop (T½=8,4 päivest). Radioaktivižed izotopad hajetas β-čihodamižen kal't, kändasoiš arsenaks (izotopad 65, 67, 69 mugažo germanijaks protonižen čihodamižen kal't penes märas) vai bromaks.

Kävutand[vajehta | vajehtada tekst]

Selen da sen ühtnendad oma pol'veimed, i sikš niiden znamoičend elektronikan täht om luja.

75Se-izotop om gamma-sädegoičendan purde, kävutase defektoskopas konstrukcijoiden i ühthekeitandan pärmgiden kontrolin täht.

Selenan 200 mikrogramman jogapäiväline otand südäimehe poleneb rakan statjoid 40 procentas.

Irdkosketused[vajehta | vajehtada tekst]