Προβολή πηγαίου κώδικα για τη σελίδα LaTeX

[[Αρχείο:LaTeX logo.svg|μικρογραφία|δεξιά|Το λογότυπο της γλώσσας LaTeX (λάτεχ).]]

To '''LaTeX''' είναι μια γλώσσα δημιουργίας εγγράφων συνδεδεμένο με το σύστημα αυτόματης [[στοιχειοθεσία]]ς [[TeX]]. Ο όρος LaTeX αναφέρεται μόνο στη γλώσσα στην οποία είναι γραμμένα τα έγγραφα, όχι στον [[Επεξεργαστής κειμένου|επεξεργαστή κειμένου]] που χρησιμοποιείται για να γραφούν τα έγγραφα αυτά. Το αρχείο πρέπει να έχει επέκταση <code>.tex</code> όταν δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε επεξεργαστή κειμένου. Βέβαια σήμερα υπάρχουν επεξεργαστές κειμένου που έχουν φτιαχθεί αποκλειστικά για εγγραφή σε κώδικα LaTeX (βλέπε kile<ref name="kile.sourceforge.net">[http://kile.sourceforge.net/ Ο επεξεργαστής κειμένου kile (αγγλ.)]</ref>, winedit κ.λ.π.). To μεγάλο πλεονέκτημα του LaTeX είναι ότι ο συγγραφέας χρειάζεται να επικεντρώθεί μόνο στη συγγραφή του κειμένου χωρίς να ανησυχεί για τη μορφή του αφού η μορφοποίηση γίνεται αυτόματα.

To LaTeX χρησιμοποιείται ευρέως στον ακαδημαϊκό χώρο κυρίως λόγω της υψηλής ποιότητας στοιχειοθεσίας που παρέχει. Τα έγκριτα [[επιστημονικό περιοδικό|επιστημονικά περιοδικά]] που δημοσιεύονται από την [[Ένωση Αμερικάνων Φυσικών]] (American Physical Society), όπως το Physical Review Letters, χρησιμοποιούν το LaTeX ως βάση για το κύριο πρόγραμμα στοιχειοθεσίας τους REVTeX<ref>{{Cite web |url=https://authors.aps.org/revtex4/ |title=H γλώσσα REVTeX από την Ένωση Αμερικάνων Φυσικών (αγγλ.) |accessdate=2012-09-15 |archive-date=2012-07-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120722114014/https://authors.aps.org/revtex4/ |url-status=dead }}</ref>. Το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να αποδοθεί σε μορφή pdf, dvi, ps κ.α. Το LaTeX προσφέρει αυτοματοποίηση των περισσότερων πτυχών της στοιχειοθεσίας συμπεριλαμβανομένης της [[σελιδοποίηση]]ς, της [[βιβλιογραφία]]ς, των [[Περιεχόμενα|περιεχομένων]], αρίθμησης πινάκων, [[Γραφική παράσταση|γραφικών παραστάσεων]], [[Εικόνα|εικόνων]] κ.λ.π.

== Ιστορικό ==
Το LaTeX γράφτηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από τον [[Λέσλι Λάμπορτ]] (Leslie Lamport) και χρησιμοποιείται δωρεάν υπό τους όρους της δημόσιας άδειας LPPL,. Αργότερα το LaTeX γράφτηκε από την αρχή από τον [[Φρανκ Μίτελμπαχ]] (Frank Mittelbach). Σήμερα όταν λέμε LaTeX εννοούμε την έκδοση που (ξανα-)έγραψε ο Μίτελμπαχ και οι συνεργάτες του.

Το LaTeX προφέρεται ως "λάτεχ" και οι χαρακτήρες T, E, X στο όνομα προέρχονται από τα κεφαλαία ελληνικά γράμματα τ, ε, χ, τα οποία παραπέμπουν στις ελληνικές λέξεις "τέχνη" και "τεχνολογία" (ΤΕΧνη). Για το λόγο αυτό, ο δημιουργός του TeX, [[Ντόναλντ Κνουθ]] (Donald Knuth), προωθεί την προφορά του TeX ως "τεχ" και όχι ως "τεξ" ή "τεκ"<ref name="texbook">{{cite book | first=Donald | last=Knuth | title=The TeX book | year=1986 | publisher=Addison–Wesley | location=Boston | pages=1 | url=http://www.ctex.org/documents/shredder/src/texbook.pdf | accessdate=2015-11-16 | page= | archiveurl=https://web.archive.org/web/20040924030027/http://www.ctex.org/documents/shredder/src/texbook.pdf | archivedate=2004-09-24 | url-status=dead }}</ref>. Ο Λάμπορτ από την άλλη έχει πει ότι δεν ευνοεί ούτε αποθαρρύνει οποιαδήποτε προφορά για το LaTeX.

== Εγκατάσταση ==
Για το [[λειτουργικό σύστημα]] [[Linux]] (λίνουξ), ένας εύκολος τρόπος εγκατάστασης του LaTeX είναι να εγκατασταθεί απευθείας μέσω του επεξεργαστή κειμένου kile<ref name="kile.sourceforge.net"/> με την επόμενη εντολή: <code>sudo apt-get install kile</code> (για τερματικό τύπου debian).

Στο Mac OS X, το LaTeX μπορεί να εγκατασταθεί μέσα από το πακέτο macports<ref>{{cite web | url=https://www.macports.org/ |title=MacPorts|accessdate=16 Νοε. 2015}}</ref> ή ακόμα πιο εύκολα με την εγκατάσταση του πακέτου MacTeX<ref>{{cite web | url=https://tug.org/mactex/|title=MacTeX | accessdate=15 Νοε. 2015}}</ref> (βασική έκδοση 100 MB, πλήρης έκδοση 2.5 GB) που περιέχει την διανομή TeX Live, εφαρμογές GUI (TeXShop, BibDesk, LaTeXiT, TeX Live Utility) και το λογισμικό Ghostscript.

Για τα windows θα πρέπει πρώτα να εγκατασταθεί το πακέτο ΜiΚΤeΧ<ref>[http://miktex.org/ H γλώσσα στοιχειοθεσίας MiKTeX (αγγλ.)]</ref>, το οποίο είναι μια εφαρμογή του TeX για windows, και μετά ένας επεξεργαστής κειμένου, π.χ. ο kile (δωρεάν)<ref name="kile.sourceforge.net"/> ή ο winedit (επί πληρωμή). Κατά την εγκατάσταση του kile πρέπει να ελέγξετε ότι τα πακέτα kate και okular συμπεριλαμβάνονται στην εγκατάσταση.

== Παράδειγμα ==
Το παρακάτω κείμενο είναι ένα μικρό δείγμα κώδικα LaTeX:

<syntaxhighlight lang="latex">
\documentclass[a4paper,10pt]{article}
\usepackage[greek]{babel}
\usepackage[iso-8859-7]{inputenc}
\usepackage{hyperref}
\title{\huge\textbf{Τίτλος: Η Τέχνη}}
\author{Το όνομα του συγγραφέα}
\begin{document} % Αρχή του κυρίως κειμένου
\maketitle
\date
\tableofcontents
\section{Τίτλος Ενότητας}
\subsection{Τίτλος υποενότητας}
\textbf{Ορισμός τέχνης:} Ανθρώπινη δραστηριότητα που στηρίζεται σε ορισμένες 
γνώσεις και εμπειρίες και που έχει ως σκοπό τη δημιουργία ενός 
πνευματικού ή τεχνικού έργου\cite{lexiko}.
\bibliographystyle{apasoft} % Τύπος βιβλιογραφίας
  \addcontentsline{toc}{section}{Βιβλιογραφία}
  \begin{thebibliography}{99} % Αρχή βιβλιογραφίας
  \bibitem{lexiko}\href{http://www.greek-language.gr}{Λεξικό Τριανταφυλλίδη από την
   ιστοσελίδα της "Πύλης για την Ελληνική γλώσσα".}
  \end{thebibliography} % Τέλος βιβλιογραφίας
\end{document} % Τέλος κειμένου
</syntaxhighlight>

== Δείτε επίσης ==
* πρόγραμμα ηλεκτρονικής στοιχειοθεσίας κειμένου [[XeTeX]].

== Παραπομπές ==
<references />

== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{commonscat}}
* [http://www.latex-project.org/ H ιστοσελίδα του LaTeX (αγγλ.)]
* [http://en.wikibooks.org/wiki/LaTeX Ένα βικι-βιβλίο για το LaTeX (αγγλ.)]
* [http://www.mechpedia.gr/wiki/LaTeX Ένα βικι-βιβλίο για το LaTeX]
* [http://www.LaTeXTemplates.com Δείγματα κώδικα LaTeX (αγγλ.)]
* [http://eutypon.gr/eft/index.html Σύλλογος Ἑλλήνων Φίλων τοῦ TeX]


{{authority control}}

[[Κατηγορία:Γλώσσες σήμανσης-μορφοποίησης]]
[[Κατηγορία:Διορθωτές κειμένου]]