Преглед на кодот на Ајмарски јазик

{{Инфокутија за јазик
|име= Ајмарски јазик
|изворноиме= Aymar aru
|држави= [[Боливија]], [[Перу]] и [[Чиле]].
|говорници= 2,227,642 
|сембоја= American
|сем1        = [[Ајмарски јазици|ајмарски]]
|iso1=ay |iso2=aym
|lc1=aym |ld1=Ајмарски |ll1=none
|lc2=ayr |ld2=Централен ајмарски |ll2=none
|lc3=ayc |ld3=Јужен ајмарски |ll3=none
|мапа= [[Податотека:Aymara-language-domain-en-001.svg|center|280px|thumb|Региони каде се зборува јазикот.]]
}}
{{Јазик-пример
|име= Ајмарски јазик
|писмо= [[ајмарска азбука|латиница]]
|пример= Прв член од „Декларацијата за човекови права“
|текст= Taqpach jaqejh khuskat uñjatatäpjhewa munañapansa, lurañapansa, amuyasiñapansa, ukatwa jilani sullkanípjhaspas ukham uñjasipjhañapawa.
|превод=Сите човечки суштествa се раѓaaт слободни и еднакви по достоинство и правa. Tиe се обдарени со разум и совест и требa да се однесувaaт еден кон друг во дуxот на општо човечкaтa припaдност.
}}
'''Ајмарски јазик''' (''Aymar aru'') — дел од групата на [[ајмарски јазици]] зборувани од ајмарите на [[Анди]]те во [[Јужна Америка]]. Тој е еден од ретките [[индијански јазици]] со преку милион говорници<ref name="INE">{{Наведена мрежна страница |title=Bolivia: Idioma Materno de la Población de 4 años de edad y más- UBICACIÓN, ÁREA GEOGRÁFICA, SEXO Y EDAD |work=2001 Bolivian Census |publisher=Instituto Nacional de Estadística, La Paz&nbsp;— Bolivia |url=http://www.ine.gov.bo/BEYOND/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=993 |accessdate=2009-04-15 |archive-date=2010-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100920032953/http://www.ine.gov.bo/BEYOND/TableViewer/tableView.aspx?ReportId=993 |url-status=dead }}</ref>. Јазикот, заедно со [[кечуа]] и [[шпански]], е службен јазик во [[Перу]] и [[Боливија]]. Исто така јазикот се зборува и во [[Чиле]] и [[Аргентина]].

== Потекло на поимот ==

Според старата теза за потекло на зборот, зборот „ајмара“ потекнува од зборовите ''хаја'' (''jaya'') што значи „стар“ и мара (''mara'') што значи „години“ или „време“, но оваа традиционална теорија не е прифатена помеѓу јазичарите. Според денешните толкувања за потеклото на името, зборото потекнува од името на етничка група која се нарекувала „ајмараес“ ви регионот Апуримак. Сепак не е целосно прифатена ниту оваа теорија.<ref>Rodolfo Cerron-Palomino, ''Lingüística Aimara'', Centro de Estudios Regionales Andinos “Bartolomé de las Casas”, Lima, 2000, pp 34-6.</ref>

== Наводи ==
* [[Rafael E. Núñez|Núñez, R.]], & [[Eve Sweetser|Sweetser, E.]] ''[http://www.cogsci.ucsd.edu/~nunez/web/NSaymaraproofs.pdf With the Future Behind Them : Convergent Evidence From Aymara Language and Gesture in the Crosslinguistic Comparison of Spatial Construals of Time.] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20210223235325/https://cogsci.ucsd.edu/~nunez/web/NSaymaraproofs.pdf |date=2021-02-23 }}'' Cognitive Science, 30(3), 1-49.
{{наводи}}

== Додатни информации ==
<div class="references-small">
* Gifford, Douglas. ''Time Metaphors in Aymara and Quechua''. St. Andrews: University of St. Andrews, 1986.
* Guzmán de Rojas, Iván. ''Logical and Linguistic Problems of Social Communication with the Aymara People''. Manuscript report / International Development Research Centre, 66e. [Ottawa]: International Development Research Centre, 1985.
* Hardman, Martha James. ''The Aymara Language in Its Social and Cultural Context: A Collection Essays on Aspects of Aymara Language and Culture''. Gainesville: University Presses of Florida, 1981. ISBN 0-8130-0695-3
* Hardman, Martha James, Juana Vásquez, and Juan de Dios Yapita. ''Aymara Grammatical Sketch: To Be Used with Aymar Ar Yatiqañataki''. Gainesville, Fla: Aymara Language Materials Project, Dept. of Anthropology, University of Florida, 1971.
* Hardman, Martha James. [http://www.uflib.ufl.edu/UFDC/?c=jaqi Primary research materials online as full-text in the University of Florida's Digital Collections], on [http://grove.ufl.edu/~hardman/ Dr. Hardman's website] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20071026003850/http://grove.ufl.edu/~hardman/ |date=2007-10-26 }}, and [http://www.latam.ufl.edu/hardman/aymara/AYMARA.html learning Aymara resources by Dr. Hardman] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20071124115734/http://www.latam.ufl.edu/hardman/aymara/AYMARA.html |date=2007-11-24 }}.
</div>

== Надворешни врски ==
* [http://clas.uchicago.edu/language_teaching/aymara.shtml Ајмарски јазик на страната на Универзитетот во Чикаго.] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20110720153212/http://clas.uchicago.edu/language_teaching/aymara.shtml |date=2011-07-20 }}
* [http://www.aymara.org www.aymara.org] - мрежно место за јазикот.
* [http://www.quechua.org.uk/Sounds Звуците на андските јазици] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20061006175522/http://www.quechua.org.uk/Sounds/ |date=2006-10-06 }} 
* [http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=ayr Извештај за ајмарскиот јазик на Етнилог]
* [http://ay.enciclopedia.org  Енциклопедија на ајмарски јазик] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20160304092540/http://ay.enciclopedia.org/ |date=2016-03-04 }}
* [http://www.websters-online-dictionary.org/definition/Aymara-english/ ајмарско-англиски речник] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20040404084337/http://www.websters-online-dictionary.org/definition/Aymara-english/ |date=2004-04-04 }}

{{ИН-јазик-никулец}}
{{Официјални јазици во Јужна Америка}}

[[Категорија:Ајмарски јазици]]