Tekst źródłowy strony 1913

{{dopracować|źródła=2021-04}}
{{Nagłówek hasła roku}}

== Wydarzenia w Polsce ==
<!-- PROSZĘ PISAĆ W CZASIE PRZESZŁYM! -->
* [[20 stycznia]] – otwarto [[Most Powstańców Śląskich w Krakowie|Most Krakusa]] na [[Wisła|Wiśle]] w [[Kraków|Krakowie]], zwany również III mostem.
* [[29 stycznia]] – na otwarciu [[Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana w Warszawie|Teatru Polskiego w Warszawie]] wystawiono ''[[Irydion (dramat)|Irydiona]]'' [[Zygmunt Krasiński|Zygmunta Krasińskiego]]; reżyserem był [[Arnold Szyfman]], scenografem [[Karol Frycz]], wystąpili zaś czołowi aktorzy sceny polskiej tamtego czasu – [[Jerzy Leszczyński]], [[Józef Węgrzyn (aktor)|Józef Węgrzyn]], [[Stanisława Wysocka]] i [[Aleksander Zelwerowicz]].
* [[8 maja]] – zainaugurowano [[Mistrzostwa Galicji w piłce nożnej (1913)|mistrzostwa Galicji w piłce nożnej]].
* [[20 maja]] – we [[Wrocław]]iu otwarto [[Hala Stulecia we Wrocławiu|Halę Stulecia]]; obiekt o charakterze widowiskowo-sportowym w stylu [[Ekspresjonizm (architektura)|ekspresjonistycznym]] zaprojektował [[Max Berg]].
* [[23 czerwca]] – otwarto [[Gmach Główny Muzeum Narodowego w Szczecinie|Muzeum Miejskie w Szczecinie]].
* [[26 sierpnia]] – uroczyście otwarto [[Port lotniczy Poznań-Ławica|lotnisko Ławica]] w Poznaniu.
* [[28 sierpnia]] – otwarto [[Most Królowej Jadwigi w Bydgoszczy]].
* [[4 września]] – jedna z pierwszych katastrof lotniczych w Europie. Podczas manewrów związanych z 100. rocznicą wojny w [[1813]], zginęło dwóch pilotów armii niemieckiej w miejscowości [[Gać (województwo dolnośląskie)|Gać]], 5&nbsp;km od [[Oława|Oławy]] na Dolnym Śląsku.
* [[23 października]] – oddano do użytku [[Ełcka Kolej Wąskotorowa|Ełcką Kolej Dojazdową]] (długość linii: 25&nbsp;km, szerokość torów: 1000&nbsp;mm, tabor: 4 lokomotywy 2-osiowe, 42 wagony).
* [[28 października]] – [[Lucyna Messal]] i [[Józef Redo]] w spektaklu ''Targ na dziewczęta'' po raz pierwszy w Polsce zatańczyli [[Tango (taniec towarzyski)|tango]].
* [[8 grudnia]] – [[Katastrofa górnicza w kopalni Emma|pożar w KWK Emma]] w Radlinie. W jego wyniku zginęło 17 górników.
* [[13 grudnia]] – na posiedzeniu Rady Naczelnej działającego w Galicji [[Polskie Stronnictwo Ludowe (1895–1913)|Polskiego Stronnictwa Ludowego]] nastąpił rozłam; w początku następnego roku powstały [[Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast” (1913–1931)|PSL „Piast”]] i [[Polskie Stronnictwo Ludowe – Lewica|PSL „Lewica”]].
* [[Włodzimierz Lenin]] wygłosił w lokalu Uniwersytetu Ludowego w [[Kraków|Krakowie]], przy [[Ulica Szewska w Krakowie|ul. Szewskiej]] 16, odczyt pt. „Ruch robotniczy w Rosji a socjalna demokracja”.
* W Gdańsku powstało wojskowe [[Lotnisko Gdańsk-Wrzeszcz|lotnisko Gdańsk Wrzeszcz]] – przeniesiono tam ruch lotniczy z [[Ostrów (Gdańsk)|Wyspy Ostrów]].

== Wydarzenia na świecie ==
<!-- PROSZĘ PISAĆ W CZASIE PRZESZŁYM! -->
* [[9 stycznia]] – [[Afonso Costa]] został [[premierzy Portugalii|premierem Portugalii]].
* [[11 stycznia]] – [[Tybet (1912–1951)|Tybet]] i [[Mongolia]] zawarły [[historia Tybetu|traktat o przyjaźni i współpracy]].
* [[17 stycznia]] – [[Raymond Poincaré]] został wybrany na [[lista prezydentów Francji|prezydenta Francji]].
* [[18 stycznia]] – [[I wojna bałkańska]]: zwycięstwo floty greckiej nad turecką w [[Bitwa koło Lemnos (1913)|bitwie koło Lemnos]].
* [[21 stycznia]] – [[Aristide Briand]] został po raz drugi [[premierzy Francji|premierem Francji]].
* [[23 stycznia]] – w [[Imperium Osmańskie|Turcji]] armia dokonała zamachu stanu i obaliła koalicję Unii Liberalnej. Ustanowiono dyktaturę wojskową, na czele której stanął [[İsmail Enver]].
* [[30 stycznia]] – [[Izba Lordów]] odrzuciła projekt prawa pozwalającego [[Irlandia|Irlandii]] na ustanowienie swego własnego rządu ([[język angielski|ang.]] Home Rule Act 1914).
* [[1 lutego]]:
** w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] po przebudowie oddano do użytku [[Grand Central Terminal]], największy [[dworzec kolejowy]] na świecie.
** [[Reprezentacja Filipin w piłce nożnej mężczyzn|reprezentacja Filipin w piłce nożnej]] pokonała w swym pierwszym meczu [[Reprezentacja Chin w piłce nożnej mężczyzn|Chiny]] 2:1.
* [[3 lutego]]:
** 16 poprawka do [[Konstytucja Stanów Zjednoczonych|konstytucji Stanów Zjednoczonych]], pozwala [[Gabinet Stanów Zjednoczonych|Rządowi Federalnemu]] nakładanie [[Podatek dochodowy|podatku dochodowego]] i na zbieranie podatków dochodowych (income tax).
** rozpoczął się proces członków [[Anarchizm|anarchistycznego]] gangu działającego w [[Belgia|Belgii]] i [[Francja|Francji]] ([[gang Bonnota]]).
* [[9 lutego]] – nad atlantyckim wybrzeżem obu [[Ameryka|Ameryk]] przeleciał tzw. [[meteor muskający atmosferę]].
* [[17 lutego]] – w Nowym Jorku w budynku zbrojowni [[Gwardia Narodowa Stanów Zjednoczonych|Gwardii Narodowej]] rozpoczęła się wystawa najbardziej wpływowych artystów początku XX wieku. Wystawiono 1250 prac malarzy i rzeźbiarzy awangardy z Europy i Ameryki ([[Armory Show]]).
* [[18 lutego]] – [[Raymond Poincaré]] objął urząd [[lista prezydentów Francji|prezydenta Francji]].
* [[19 lutego]] – [[Pedro Lascuráin Paredes]] został [[Prezydenci Meksyku|prezydentem Meksyku]], [[Victoriano Huerta|José Victoriano Huerta Márquez]] został prezydentem Meksyku.
* [[20 lutego]] – Gonbee Yamamoto został [[Premierzy Japonii|premierem Japonii]].
* Marzec – obchodzono uroczyście 300-lecie panowania domu [[Romanowowie|Romanowów]], dynastii [[car]]ów, potem [[cesarz]]y rządzących [[Rosja|Rosją]].
* [[1 marca]] – została założona [[Międzynarodowa Federacja Tenisowa]] ([[Międzynarodowa Federacja Tenisowa|ITF]]).
* [[4 marca]]:
** zakończył urzędowanie prezydent [[William Taft]], 27 [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|prezydent Stanów Zjednoczonych]], urzędowanie rozpoczął [[Woodrow Wilson]].
** [[Departament Handlu Stanów Zjednoczonych|Departament Handlu]] i Departament Pracy zostały wydzielone z Departamentu Handlu i Pracy (istniejącego 10 lat), jako osobne agencje rządowe w USA.
** pierwsze prawo regulujące [[Polowanie|polowania]] na [[Wędrówki ptaków|ptaki wędrujące]] zostało uchwalone w USA.
** w [[Paryż]]u, na dużą skalę, uruchomiono pierwsze [[Budka telefoniczna|budki telefoniczne]] z ogólnie dostępnymi aparatami (pierwsza budka telefoniczna powstała w [[Londyn]]ie, w maju [[1903]] roku).
* [[7 marca]] – [[Port Coquitlam]] w kanadyjskiej prowincji [[Kolumbia Brytyjska]] uzyskał prawa miejskie.
* [[10 marca]] – aktywistka walcząca o wolność [[Niewolnictwo|niewolników]] [[Harriet Tubman]] zmarła na [[zapalenie płuc]].
* [[11 marca]] – zawarto porozumienie niemiecko-brytyjskie ustalające przebieg granicy między ich koloniami [[Kamerun]]em i [[Nigeria|Nigerią]].
* [[12 marca]] – będąca w budowie stolica [[Australia|Związku Australijskiego]] otrzymała nazwę „[[Canberra]]”.
* [[13 marca]] – [[rewolucja meksykańska]]: [[Pancho Villa]] powraca do [[Meksyk]]u z USA, gdzie przebywał na dobrowolnym wygnaniu.
* [[17 marca]] – utworzono [[Urugwajskie Siły Powietrzne]].
* [[18 marca]] – w [[Saloniki|Salonikach]] w zamachu dokonanym przez [[Anarchizm|anarchistę]] zginął [[Władcy Grecji|król Grecji]] [[Jerzy I Grecki|Jerzy I]].
* [[20 marca]] – [[Song Jiaoren]], założyciel partii [[Kuomintang]] w [[Chiny|Chinach]] został ranny w zamachu i zmarł dwa dni później.
* [[21 marca]]:
** [[Francisco Bertrand]] został po raz drugi [[Prezydenci Hondurasu|prezydentem Hondurasu]].
** początek [[powódź|powodzi]] w [[Dayton]] w amerykańskim stanie [[Ohio]], w której zginęło ponad 360 osób.
* [[22 marca]] – [[Louis Barthou]] został [[Premierzy Francji|premierem Francji]].
* [[24 marca]] – na [[Broadway (teatr)|Broadwayu]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]] otwarto [[Palace Theatre (Nowy Jork)|Palace Theatre]].
* [[25 marca]]:
** [[Venustiano Carranza]] ogłosił swój plan (Plan of Guadaloupe) i zaczął rebelię przeciw rządowi [[Victoriano Huerta]], jako przywódca „Konstytucjonalistów” w Meksyku.
** dwa dni deszczu w Miami Valley spowodowało powódź, była to najgorsza naturalna katastrofa w historii stanu [[Ohio]]. Miasto [[Dayton]] było najbardziej zdewastowane w czasie powodzi.
* [[26 marca]] – [[I wojna bałkańska]]: wojska [[Bułgaria|bułgarskie]] zdobyły [[Edirne|Adrianopol (Edirne)]].
* [[29 marca]] – założono argentyński klub piłkarski [[CA Aldosivi|Aldosivi Mar del Plata]].
* [[1 kwietnia]] – utworzono [[Rumuńskie Siły Powietrzne]].
* [[2 kwietnia]] – zainaugurował działalność [[Théâtre des Champs Élysées|Théâtre des Champs Élysées w Paryżu]].
* [[4 kwietnia]] – w [[Wirginia Zachodnia|Wirginii Zachodniej]] wykonano ostatni w USA [[Kara śmierci w Wirginii|wyrok śmierci]] poprzez powieszenie z okowami.
* [[8 kwietnia]] – ratyfikowano [[17. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych|17. Poprawkę do Konstytucji Stanów Zjednoczonych]], wprowadzającą powszechne wybory do [[Senat Stanów Zjednoczonych|Senatu]]; wcześniej senatorów wybierały parlamenty [[podział administracyjny Stanów Zjednoczonych|stanowe]].
* [[9 kwietnia]] – w [[Wołgograd]]zie (wówczas Carycyn) uruchomiono [[tramwaje w Wołgogradzie|komunikację tramwajową]].
* [[10 kwietnia]] – założono klub piłkarski [[Sławia Sofia|Slawia Sofia]].
* [[15 kwietnia]] – założono kolumbijski klub piłkarski [[Independiente Medellín]].
* [[16 kwietnia]] – I wojna bałkańska: [[Turcja]] poprosiła o zawieszenie broni.
* [[21 kwietnia]] – wodowanie parowca [[RMS Aquitania]].
* [[23 kwietnia]] – I wojna bałkańska: [[Czarnogóra]] bezprawnie zaanektowała turecką twierdzę Skutari ([[Szkodra]]), mającą zostać stolicą autonomicznego księstwa [[Albania|Albanii]].
* [[24 kwietnia]] – odbyła się ceremonia otwarcia [[Wieżowiec|drapacza chmur]] [[Woolworth Building]] w Nowym Jorku.
* [[26 kwietnia]] – w fabryce ołówków w [[Atlanta|Atlancie]] doszło do głośnego [[Morderstwo Mary Phagan|morderstwa 13-letniej Mary Phagan]].
* [[29 kwietnia]]:
** szwedzki emigrant [[Gideon Sundback]] otrzymał amerykański patent na [[zamek błyskawiczny]].
** przyjęto [[Flaga stanowa Wisconsin|flagę stanową Wisconsin]].
* Maj – obraz ''Wrześniowy poranek'' (ang. ''September Morn'') autorstwa francuskiego malarza [[Paul Chabas|Paula Émile Chabasa]], wywołał sensację w USA, rezultatem tego był proces sądowy.
* [[3 maja]] – wszedł do kin pierwszy pełnometrażowy indyjski film fabularny ''[[Raja Harishchandra]]''.
* [[12 maja]] – [[Michel Oreste]] został [[Prezydenci Haiti|prezydentem Haiti]].
* [[13 maja]] – [[Igor Sikorski]], rosyjski konstruktor [[samolot]]ów i [[Śmigłowiec|śmigłowców]], był pierwszą osobą pilotującą czterosilnikowy samolot.
* [[14 maja]]:
** gubernator [[Nowy Jork (stan)|stanu Nowy Jork]], William Sulzer wyraził zgodę na założenie [[Fundacja Rockefellera|Fundacji Rockefellera]], która rozpoczęła działalność od donacji 100 mln [[Dolar amerykański|dolarów]] od [[John D. Rockefeller|Johna Davisona Rockefellera]].
** [[I wojna bałkańska]]: mocarstwa europejskie wysadziły desant w bezprawnie anektowanej przez [[Czarnogóra|Czarnogórę]] byłej tureckiej twierdzy [[Szkodra]], która miała zostać przekazana [[Albania|Albanii]].
* [[17 maja]] – uruchomiono [[Tramwaje w Woltersdorfie|komunikację tramwajową]] w [[Woltersdorf (Brandenburgia)|Woltersdorfie]] pod [[Berlin]]em.
* [[25 maja]] – w [[Wiedeń|Wiedniu]] oficer [[Austro-Węgry|austro-węgierskiego]] [[kontrwywiad]]u i jednocześnie [[Szpieg|agent rosyjskiego wywiadu Alfred Redl]] popełnił samobójstwo, po zdemaskowaniu go poprzedniego dnia; próbę zatuszowania afery udaremnił praski dziennikarz [[Egon Erwin Kisch]].
* [[29 maja]] – w Paryżu odbyła się premiera baletu ''[[Święto wiosny]]'' z muzyką [[Igor Strawinski|Igora Strawinskiego]], w choreografii [[Wacław Niżyński|Wacława Niżyńskiego]].
* [[30 maja]] – podpisano traktat londyński, który zakończył [[I wojna bałkańska|I wojnę bałkańską]]. Pobita [[Turcja]] utraciła wszystkie posiadłości europejskie aż po [[Dardanele]].
* [[4 czerwca]] – [[Emily Davison]], brytyjska [[Sufrażyzm|sufrażystka]], wpadła pod konia należącego do króla [[Jerzy V|Jerzego V]] podczas [[Derby (gonitwa)|gonitwy Derby]] w Epsom. Zmarła w szpitalu, nie odzyskując świadomości, cztery dni po wypadku.
* [[7 czerwca]] – [[Hudson Stuck]], [[Harry Karstens]], [[Walter Harper]], Robert Tatum zdobyli najwyższy szczyt [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]] – [[Denali]] (McKinley) (6194 m [[n.p.m.]]).
* [[8 czerwca]] – w [[Berlin]]ie otwarto [[Deutsches Stadion (Berlin)|Deutches Stadion]], który miał być główną areną odwołanych z powodu wybuchu [[I wojna światowa|wojny]] [[Letnie Igrzyska Olimpijskie 1916|VI Letnich Igrzysk Olimpijskich]].
* [[11 czerwca]]:
** niemiecki [[Transatlantyk (statek)|transatlantyk]] [[SS Imperator|SS „Imperator”]] wypłynął z [[Hamburg]]a w swój dziewiczy rejs do [[Nowy Jork|Nowego Jorku]].
** w [[Stambuł|Stambule]] został zamordowany [[wielki wezyr]] [[Imperium Osmańskie]]go [[Mahmud Şevket|Mahmud Şevket Pasza]].
* [[14 czerwca]]:
** [[Stojan Danew]] po raz drugi został [[Premierzy Bułgarii|premierem Bułgarii]].
** został założony hiszpański klub piłkarski [[Racing Santander]].
* [[15 czerwca]] – w czasie [[Wojna filipińsko-amerykańska|wojny filipińsko-amerykańskiej]], amerykańskie oddziały pod dowództwem generała [[John Pershing|Johna Pershinga]] zabiły około 2000 osób relatywnie bezbronnych (bitwa Bud Bagsak – ang. Battle of Bud Bagsak).
* [[17 czerwca]] – [[Aurelio Sousa Matute]] został [[Premierzy Peru|premierem Peru]].
* [[19 czerwca]] – sformowano [[Fuerza Aérea Mexicana|Meksykańskie Siły Powietrzne]].
* [[20 czerwca]] – w [[Strzelanina w szkole w Bremie|strzelaninie w szkole w Bremie]] zginęło 5 osób, a 18 zostało rannych.
* [[24 czerwca]] – [[Joseph Cook]] został [[Premierzy Australii|premierem Australii]].
* [[26 czerwca]] – założono miasto [[Avalon (Kalifornia)|Avalon]] w [[Kalifornia|Kalifornii]].
* [[29 czerwca|29]]/[[30 czerwca]] – nocnym atakiem Bułgarów na pozycje greckie rozpoczęła się [[II wojna bałkańska]].
* [[3 lipca]] – uroczyste obchody 50 rocznicy [[Bitwa pod Gettysburgiem|bitwy pod Gettysburgiem]] zgromadziły tysiące weteranów [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]] i ich rodzin w Gettysburgu w stanie [[Pensylwania]].
* [[10 lipca]] – w [[Dolina Śmierci (Kalifornia)|Dolinie Śmierci]], w [[Kalifornia|Kalifornii]] (USA) odnotowano najwyższą w historii pomiarów temperaturę powietrza: +56,7&nbsp;[[Skala Celsjusza|°C]] (rekord świata).
* [[27 lipca]] – został założony włoski klub piłkarski [[Parma Calcio 1913|Parma F.C.]]
* [[29 lipca]] – przewodzona przez księdza [[Andrej Hlinka|Andreja Hlinkę]] nacjonalistyczno-klerykalna [[Słowacka Partia Ludowa]] ukonstytuowała się jako samodzielny byt polityczny.
* [[30 lipca]] – rozpoczęto budowę [[Most Chabarowski|Mostu Chabarowskiego]] na linii [[Kolej Transsyberyjska|Kolei Transsyberyjskiej]] nad rzeką [[Amur (rzeka)|Amur]].
* [[10 sierpnia]] – po [[II wojna bałkańska|drugiej wojnie bałkańskiej]] podpisano w [[Bukareszt|Bukareszcie]] [[traktat w Bukareszcie (1913)|traktat pokojowy]], w myśl którego [[Rumunia]] przejmowała południową [[Dobrudża|Dobrudżę]], [[Serbia]] dotychczasową część [[Macedonia Północna|Macedonii]] [[Bułgaria|bułgarskiej]], [[Grecja]] utrzymała Macedonię południową.
* [[13 sierpnia]]:
** w [[Sheffield]], [[Harry Brearley]] wynalazł [[Stal nierdzewna|stal nierdzewną]].
** [[Otto Witte]] rzekomo został koronowany na króla [[Albania|Albanii]].
* [[15 sierpnia]] – wybuchł strajk w [[Dublin]]ie, w którym udział wzięło około 20 tys. robotników. Celem strajku było uzyskanie prawa do zakładania [[Związek zawodowy|związków zawodowych]].
* [[17 sierpnia]] – w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], Amerykanin pochodzenia irlandzkiego, [[Patrick Ryan]] ustanowił rekord świata w rzucie młotem wynikiem 57,77 m.
* [[19 sierpnia]] – pierwszemu człowiekowi udało się wyskoczyć na [[spadochron]]ie z lecącego [[samolot]]u i bezpiecznie wylądować. Był nim Francuz [[Adolphe Pégoud]], późniejszy [[as myśliwski]] [[I wojna światowa|I wojny światowej]].
* [[20 sierpnia|20]]–[[23 sierpnia]] – w [[Berlin]]ie obradował kongres założycielski [[World Athletics|IAAF]], gromadząc przedstawicieli 17 państw.
* [[23 sierpnia]] – w [[Kopenhaga|kopenhaskim]] porcie odsłonięto posąg [[Mała Syrenka (posąg)|Małej Syrenki]].
* [[31 sierpnia]] – założono holenderski klub sportowy [[PSV Eindhoven]].
* Wrzesień – w Rosji odbył się III Konkurs Samolotów Wojskowych, nagrodzono konstrukcje [[Igor Sikorski|Igora Sikorskiego]] (produkowane w Rosyjsko-Bałtyckiej Wytwórni Wagonów) oraz samoloty francuskich firm [[Morane-Saulnier]] i [[Société pour l’aviation et ses dérivés|Société Pour Avions Deperdussin]].
* [[10 września]] – pierwsza [[autostrada]] połączyła wybrzeża [[Stany Zjednoczone|USA]].
* [[23 września]] – francuski pilot [[Roland Garros]] dokonał pierwszego przelotu nad [[Morze Śródziemne|Morzem Śródziemnym]].
* [[29 września]]:
** układ zawarły Turcja i Bułgaria, która utraciła zajęte w pierwszej wojnie bałkańskiej obszary [[Tracja|Tracji]] i Macedonii. Turcja odzyskała m.in. [[Edirne|Adrianopol]] (Edirne).
** [[Rudolf Diesel]], niemiecki konstruktor, twórca [[Silnik o zapłonie samoczynnym|silnika wysokoprężnego]], zaginął w czasie podróży do Anglii.
** [[Pancho Villa]] zostaje wybrany dowódcą „Północnej Dywizji” Stronnictwa Konstytucjonalistów w Meksyku.
* [[1 października]] – oddziały generała Pancho Villi po trzy dniowej bitwie zajęły miasto [[Torreón]], oddziały rządowe wycofały się.
* [[10 października]] – prezydent USA [[Woodrow Wilson]] symbolicznie zakończył budowę [[Kanał Panamski|Kanału Panamskiego]], wysadzając zaporę Gamboa.
* [[17 października]] – w wyniku eksplozji [[Katastrofa sterowca LZ 18|sterowca LZ 18]] nad [[Lotnisko Johannisthal|lotniskiem Johannisthal]] pod [[Berlin]]em zginęło wszystkich 28 osób na pokładzie.
* [[18 października]] – w [[Lipsk]]u odsłonięto [[Pomnik Bitwy Narodów]], upamiętniający [[Bitwa pod Lipskiem|jej]] setną rocznicę.
* [[19 października]] – w Niemczech powstaje organizacja [[Niemieckie Towarzystwo Ratowania Życia]] ([[język niemiecki|niem.]] Deutsche Lebens-Rettungs-Gesellschaft – DLRG).
* [[25 października]] – w [[Wiedeń|Wiedniu]] odbyła się prapremiera operetki ''[[Polenblut|Polska krew]]'' [[Oskar Nedbal|Oskara Nedbala]].
* [[1 listopada]] – odnotowano 56 654 pracowników zatrudnionych w [[Strefa Kanału Panamskiego|Strefie Kanału Panamskiego]], był to rekord od momentu rozpoczęcia budowy w roku [[1904]].
* [[5 listopada]] – [[Zaburzenia psychiczne|chory psychicznie]] król [[Bawaria|Bawarii]] [[Otto (król Bawarii)|Otto]] zostaje na mocy parlamentarnej ustawy usunięty, królem zostaje jego kuzyn [[Ludwik III (król Bawarii)|Ludwik III]].
* [[6 listopada]] – [[Mahatma Gandhi]] zostaje aresztowany za przywództwo w marszu protestacyjnym indyjskich górników w [[Południowa Afryka|Republice Południowej Afryki]].
* [[7 listopada|7]]–[[11 listopada]] – [[sztorm]] na [[Wielkie Jeziora|Wielkich Jeziorach Północnoamerykańskich]] pozbawił życia ponad 250 osób.
* [[14 listopada]] – ukazał się pierwszy tom cyklu powieściowego ''[[W poszukiwaniu straconego czasu]]'' [[Marcel Proust|Marcela Prousta]].
* [[29 listopada]] – została założona [[Międzynarodowa Federacja Szermiercza]] (FIE) z siedzibą w [[Lozanna|Lozannie]].
* [[1 grudnia]]:
** wprowadzenie ruchomej taśmy montażowej w amerykańskiej fabryce samochodów [[Ford Motor Company]] w [[Highland Park (Michigan)|Highland Park]] w stanie [[Michigan]].
** [[Kreta]], która po [[I wojna bałkańska|pierwszej wojnie bałkańskiej]] uzyskała [[Samostanowienie narodów|samostanowienie]] od [[Imperium Osmańskie|Turków]], została [[Aneksja|zaanektowana]] przez [[Grecja|Grecję]].
** otwarto [[metro w Buenos Aires]].
* [[9 grudnia]] – [[Gaston Doumergue]] został po raz pierwszy [[premierzy Francji|premierem Francji]].
* [[12 grudnia]]:
** w [[Addis Abeba|Addis Abebie]] zmarł [[Menelik II]] [[Władcy Etiopii|cesarz etiopski]], na tron wstąpił jego wnuk [[Lydż Ijasu|Lij Yasu V]].
** w hotelu ''Tripoli Italia'' we [[Florencja|Florencji]] został aresztowany [[Vincenzo Peruggia]], który usiłował sprzedać miejscowemu antykwariuszowi obraz ''[[Mona Lisa]]'', który ukradł dwa lata wcześniej z paryskiego [[Luwr]]u; obraz odzyskano.
* [[14 grudnia]] – [[Grecja]] anektowała [[Kreta|Kretę]].
* [[21 grudnia]] – [[Arthur Wynne]] publikuje pierwszą [[Krzyżówka (zagadka)|krzyżówkę]] w nowojorskiej gazecie [[New York World]].
* [[23 grudnia]] – prezydent Woodrow Wilson podpisał ustawę, powołującą [[System Rezerwy Federalnej]] ([[Język angielski|ang]]. [[System Rezerwy Federalnej|Federal Reserve System]]).
* [[24 grudnia]] – w [[Calumet (Michigan)|Calumet]] w stanie [[Michigan]], w hali, w której zorganizowano wieczerzę wigilijną dla rodzin strajkujących górników, doszło do wybuchu paniki wywołanej fałszywym alarmem pożarowym, w wyniku czego zadeptane zostały 73 osoby (w tym 59 dzieci).
* Kobiety uzyskały [[Prawo wyborcze|prawa wyborcze]] w [[Norwegia|Norwegii]].
* Ogłoszono niepodległość [[Tybet (region)|Tybetu]]. [[Thubten Gjaco|Dalajlama XIII]] powrócił do Tybetu z [[Indie|Indii]].
* Przedsiębiorstwo „[[R. J. Reynolds Tobacco Company|R.J. Reynolds Tobacco]]” rozpoczęło produkcję papierosów marki [[Camel (papierosy)|Camel]].
* Założono Związek Piłki Nożnej w [[Stany Zjednoczone|USA]] (ang. United States Soccer Federation).
* Brytyjski statek SS „Calvados” zaginął na [[Morze Marmara|Morzu Marmara]] z 200 osobami na pokładzie.
* Brytyjski [[Geologia|geolog]] [[Arthur Holmes]] opublikował pracę naukową „Wiek Ziemi” (ang. The Age of the Earth), w której określał szacunkowy wiek Ziemi na 1,6 mld lat, w badaniach swych użył metody [[Datowanie izotopowe|datowania izotopowego]].
* [[Willem de Sitter]], holenderski matematyk, fizyk i astronom wykazał, że [[prędkość światła]] jest niezależna od prędkości jego źródła.
* [[Georges Sagnac]], francuski fizyk zbudował [[Interferometr|interferometr dwuwiązkowy]], przy pomocy którego można precyzyjnie wyznaczać kierunek poruszania się obiektów ([[Interferometr Sagnaca]]).
* [[Boris Wilkicki|Boris Andriejewicz Wilkicki]] odkrył archipelag [[Ziemia Północna]].
* Zakończyła się emigracja [[Portugalia|Portugalczyków]] na [[Hawaje (archipelag)|Wyspy Hawajskie]] (1878–1913).

== Urodzili się ==
* [[1 stycznia]]:
** [[Mieczysław Juny]], [[Polacy|polski]] weteran [[II wojna światowa|II wojny światowej]], polonijny działacz społeczny (zm. [[2014]])
** [[Shih Kien]], chiński aktor (zm. [[2009]])
* [[2 stycznia]]:
** [[Anna Lee (aktorka)|Anna Lee]], brytyjska aktorka (zm. [[2004]])
** [[Jan Maciejko]], polski hokeista, bramkarz (zm. [[1993]])
* [[5 stycznia]]:
** [[Gunnar Andreassen]], norweski piłkarz, trener (zm. [[2002]])
** [[Jack Haig (aktor)|Jack Haig]], brytyjski aktor (zm. [[1989]])
** [[Pierre Veuillot]], francuski duchowny katolicki, arcybiskup [[Paryż]]a, kardynał (zm. [[1968]])
** [[Kemmons Wilson]], amerykański przedsiębiorca (zm. [[2003]])
* [[6 stycznia]]:
** [[Tom Brown]], amerykański aktor (zm. [[1990]])
** [[Edward Gierek]], polski polityk komunistyczny, [[I sekretarze KC PZPR|I sekretarz KC PZPR]] (zm. [[2001]])
** [[Loretta Young]], amerykańska aktorka (zm. [[2000]])
* [[9 stycznia]] – [[Richard Nixon]], amerykański prezydent (zm. [[1994]])
* [[10 stycznia]]:
** [[Gustáv Husák]], czechosłowacki działacz komunistyczny, [[Prezydenci Czechosłowacji|prezydent Czechosłowacji]] (zm. [[1991]])
* [[13 stycznia]] – [[Piotr Bonifacy Żukowski]], polski franciszkanin, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. [[1942]])
* [[15 stycznia]] – [[Lloyd Bridges]], amerykański aktor (zm. [[1998]])
* [[16 stycznia]] – [[Mirosław Żuławski]], polski pisarz, dyplomata (zm. [[1995]])
* [[19 stycznia]] – [[Hanna Brochocka-Winczewska]], polska tancerka, aktorka (zm. [[1968]])
* [[22 stycznia]] – [[Stefan Wincenty Frelichowski]], polski duchowny katolicki, działacz harcerski, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. [[1945]])
* [[23 stycznia]] – [[Jean-Michel Atlan]], francuski malarz i poeta (zm. [[1960]])
* [[25 stycznia]] – [[Witold Lutosławski]], polski kompozytor i dyrygent (zm. [[1994]])
* [[26 stycznia]] – [[Edyta Popowicz]], polska łyżwiarka figurowa (zm. [[1993]])
* [[30 stycznia]]
** [[Amrita Sher-Gil]], węgiersko-indyjska malarka (zm. [[1941]])
** [[Irena Siła-Nowicka]], polska społeczniczka (zm. [[2023]])
* [[6 lutego]]
** [[Jewdokija Bierszanska]], radziecka podpułkownik lotnictwa (zm. [[1982]])
** [[Mary Leakey]], brytyjska archeolog, paleoantropolog (zm. [[1996]])
* [[7 lutego]] – [[Maciej Święcicki|Maciej Kazimierz Święcicki]] – Profesor prawa pracy, autor wielu publikacji o prawie pracy (zm. [[1971]])
* [[9 lutego]]:
** [[Gertruda Kilos]], polska lekkoatletka (zm. [[1938]])
** [[Adam Ochocki]], polski dziennikarz prasowy, pisarz, satyryk i autor scenariuszy do filmów animowanych (zm. [[1991]])
* [[10 lutego]]
** [[Johanna Sibelius]], niemiecka pisarka, scenarzystka filmowa (zm. [[1970]])
** [[Douglas Slocombe]], brytyjski operator filmowy (zm. [[2016]])
* [[12 lutego]] – [[Anni Steuer]], niemiecka lekkoatletka (zm. ?)
* [[24 lutego]] – [[Aleksander Rozmiarek]], polski nauczyciel, polityk, poseł na Sejm PRL (zm. [[1995]])
* [[26 lutego]]:
** [[Zdzisław Libera]], polski historyk literatury (zm. [[1998]])
** [[Zofia Sykulska-Szancerowa|Zofia Szancerowa]], polska aktorka (zm. [[2008]])
* [[27 lutego]]:
** [[Kazimierz Sabbat]], polski polityk, [[Premierzy Polski|premier]] i [[lista prezydentów Polski|prezydent Polski na uchodźstwie]] (zm. [[1989]])
** [[Irwin Shaw]], amerykański pisarz (zm. [[1984]])
* [[2 marca]] – [[Regina Gerlecka]], polska szachistka (zm. [[1983]])
* [[3 marca]] – [[Józef Stachowski]], polski poeta (zm. [[1944]])
* [[13 marca]] – [[Siergiej Michałkow]], rosyjski poeta i bajkopisarz (zm. [[2009]])
* [[13 marca]] – [[Abidin Dino]], turecki malarz, pisarz i reżyser (zm. [[1994]])
* [[14 marca]]:
** [[Filip Hernández Martínez]], hiszpański salezjanin, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. [[1936]])
** [[Witold Rudziński]], polski kompozytor, historyk muzyki, pedagog (zm. [[2004]])
* [[16 marca]] – [[Henryk García Beltrán]], hiszpański kapucyn, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. [[1936]])
* [[18 marca]] – [[Reinhard Hardegen]], niemiecki dowódca wojskowy (zm. [[2018]])
* [[21 marca]] – [[Stanisław Pyrtek]], polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. [[1942]])
* [[23 marca]] – [[Lidija Łykowa]], radziecka polityk (zm. [[2016]])
* [[24 marca]]:
** [[Roman Nitecki]], podporucznik kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari (zm. [[1939]])
** [[Stanisław Tkaczow]], polski polityk, minister lasów (zm. [[1969]])
* [[26 marca]]:
** [[Paul Erdős]], matematyk węgierski (zm. [[1996]])
** [[Jacqueline de Romilly]], francuska filolog klasyczna (zm. [[2010]])
* [[28 marca]]:
** [[Wojciech Czerwosz]], polski rzeźbiarz, medalier (zm. [[1986]])
** [[Qiao Guanhua]], chiński polityk, dyplomata (zm. [[1983]])
** [[Józef Sánchez del Río]], meksykański męczennik, święty (zm. [[1928]])
** [[Tōkō Shinoda]], japońska malarka (zm. [[2021]])
** [[Kajetan Sosnowski]], polski malarz (zm. [[1987]])
* [[4 kwietnia]] – [[Muddy Waters]], czarnoskóry, amerykański [[bluesman]] (zm. [[1983]])
* [[10 kwietnia]] – [[Stefan Heym]], niemiecki pisarz pochodzenia żydowskiego (zm. [[2001]])
* [[24 kwietnia]] – [[Katarzyna Celestyna Faron|Celestyna Faron]], polska zakonnica ze Zgromadzenia Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej, męczennica, błogosławiona katolicka (zm. [[1944]])
* [[30 kwietnia]] – [[Werner Meyer-Eppler]], niemiecki elektroakustyk, prekursor muzyki elektronicznej (zm. [[1960]]) 
* [[4 maja]] – [[Anna Kutrzeba-Pojnarowa]], polska etnograf, profesor nauk humanistycznych (zm. [[1993]])
* [[11 maja]] – [[Robert Jungk]], austriacki publicysta, zajmujący się futurologią (zm. [[1994]])
* [[26 maja]] – [[Jan Obłąk]], polski duchowny katolicki, [[biskupi warmińscy|biskup warmiński]] (zm. [[1988]])
* [[31 maja]] – [[Jerzy Wasowski]], współtwórca [[Kabaret Starszych Panów|Kabaretu Starszych Panów]] (zm. [[1984]])
* [[3 czerwca]] – [[Janisław Sipiński]], polski bokser (zm. [[1994]])
* [[4 czerwca]] – [[Edward Kossoy]], polski prawnik, publicysta, obrońca w sprawach sądowych ofiar nazizmu, mieszkający w Szwajcarii (zm. [[2012]])
* [[13 czerwca]] – [[Jicchak Pundak]], izraelski dowódca wojskowy (zm. [[2017]])
* [[17 czerwca]] – [[Bolesław Płotnicki]], polski aktor (zm. [[1988]])
* [[18 czerwca]] – [[Stanisław Marusarz]], polski narciarz i trener narciarski (zm. [[1993]])
* [[22 czerwca]] – [[Władysław Siła-Nowicki]], polski adwokat, działacz polityczny, działacz opozycji antykomunistycznej w [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] (zm. [[1994]])
* [[28 czerwca]] – [[Leon Nowakowski (prezbiter)|Leon Nowakowski]], polski duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. [[1939]])
* [[7 lipca]]:
** [[Krystyna Klimaszewska]], polska szybowniczka (zm. [[1999]])
** [[Pinetop Perkins]], amerykański pianista i wokalista bluesowy (zm. [[2011]])
** [[Włodzimierz Pietrzak (poeta)|Włodzimierz Pietrzak]], poeta i krytyk literacki (zm. [[1944]])
* [[8 lipca]] – [[Bill Thompson]], amerykański aktor (zm. [[1971]])
* [[14 lipca]] – [[Gerald Ford]], amerykański polityk, 38. [[Prezydenci Stanów Zjednoczonych|Prezydent USA]] (zm. [[2006]])
* [[15 lipca]] – [[Abraham Suckewer]], żydowski i polski pisarz i poeta (zm. [[2010]])
* [[17 lipca]] – [[Roger Garaudy]], francuski filozof marksistowski (zm. [[2012]])
* [[20 lipca]]:
** [[Guillermo Leaden]], argentyński duchowny katolicki (zm. [[2014]])
** [[Tadeusz Wiśniewski (1913–2014)|Tadeusz Wiśniewski]], polski polityk (zm. [[2014]])
* [[23 lipca]] – [[Michael Foot]], brytyjski polityk (zm. [[2010]])
* [[25 lipca]] – [[Franciszek Dźwigoński]], polski duchowny katolicki, prałat (zm. [[1993]])
* [[28 lipca]] – [[Klara Sierońska-Kostrzewa]], polska gimnastyczka (zm. [[1990]])
* [[29 lipca]]:
** [[Hermann Barche]], niemiecki polityk (zm. [[2001]])
** [[Erich Priebke]], niemiecki zbrodniarz wojenny (zm. [[2013]])
* [[31 lipca]] – [[Rose Stradner]], austriacko-amerykańska aktorka (zm. [[1958]])
* [[2 sierpnia]] – [[Barbara Książkiewicz]], polska lekkoatletka, sprinterka (zm. [[2001]])
* [[9 sierpnia]] – [[Wincenty Zaleski]], polski [[Katechetyka|katechetyk]], salezjanin (zm. [[1983]])
* [[10 sierpnia]] – [[Edmund Osmańczyk]], polski pisarz, publicysta, działacz [[Związek Polaków w Niemczech|Związku Polaków w Niemczech]], polityk, członek [[Rada Państwa (Polska)|Rady Państwa]], poseł na Sejm PRL i senator RP (zm. [[1989]])
* [[12 sierpnia]] – [[Narciso Jubany Arnau]], hiszpański duchowny katolicki, arcybiskup metropolita [[Archidiecezja Barcelony|Barcelony]], kardynał (zm. [[1996]])
* [[13 sierpnia]] – [[John E. Barr]], szkocki działacz religijny, członek [[Ciało Kierownicze Świadków Jehowy|Ciała Kierowniczego]] [[Świadkowie Jehowy|Świadków Jehowy]] (zm. [[2010]])
* [[15 sierpnia]] – [[Maria Kwaśniewska]], polska lekkoatletka, medalistka olimpijska w rzucie oszczepem (zm. [[2007]])
* [[17 sierpnia]] – [[Mark Felt]], zastępca dyrektora naczelnego [[Federalne Biuro Śledcze|FBI]] (zm. [[2008]])
* [[23 sierpnia]] – [[Bob Crosby]], amerykański aktor, piosenkarz (zm. [[1993]])
* [[26 sierpnia]] – [[Boris Pahor]], słoweński pisarz (zm. [[2022]])
* [[28 sierpnia]] – [[Hubert Meller]], polski dyplomata (zm. [[2020]])
* [[29 sierpnia]] – [[Jan Ekier]], polski pianista, pedagog i kompozytor (zm. [[2014]])
* [[30 sierpnia]] – [[Germán Gozalbo Andreu]], hiszpański duchowny katolicki, męczennik, błogosławiony (zm. [[1936]])
* [[31 sierpnia]]:
** [[Zbigniew Bieńkowski]], poeta i krytyk literacki (zm. [[1994]])
** [[Bernard Lovell]], angielski fizyk i radioastronom (zm. [[2012]])
* [[2 września]] – [[Bill Shankly|William „Bill” Shankly]], legendarny trener [[Liverpool F.C.|Liverpoolu]] (zm. [[1981]])
* [[3 września]] – [[Anna Czernienko]], radziecka pierwsza dama (zm. [[2010]])
* [[4 września]] – [[Shmuel Wosner]], izraelski rabin (zm. [[2015]])
* [[6 września]]: 
** [[Julie Gibson]], amerykańska piosenkarka i aktorka (zm. [[2019]])
** [[Leônidas]], brazylijski piłkarz (zm. [[2004]])
* [[7 września]] – [[Anthony Quayle]], brytyjski aktor (zm. [[1989]])
* [[12 września]] – [[Jesse Owens]], amerykański lekkoatleta, czterokrotny mistrz olimpijski, rekordzista świata (zm. [[1980]])
* [[16 września]]:
** [[Władysław Drelicharz]], oficer PSZ na Zachodzie, kawaler Virtuti Militari (zm. [[1944]])
** [[Zbigniew Graczyk (aktor)|Zbigniew Graczyk]], polski aktor, malarz (zm. [[1992]])
* [[19 września]] – [[Zenon Bauer]], polski polityk, [[Prezydenci Gorzowa Wielkopolskiego|przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej Gorzowa Wielkopolskiego]] (zm. [[2012]])
* [[23 września]]:
** [[Carl-Henning Pedersen]], duński malarz (zm. [[2007]])
** [[Lida Skotnicówna]], polska taterniczka (zm. [[1929]])
* [[24 września]] – [[Herb Jeffries]], amerykański aktor i piosenkarz (zm. [[2014]])
* [[26 września]]:
** [[Berthold Beitz]], niemiecki przedsiębiorca (zm. [[2013]])
** [[Karol Semik (1913–1964)|Karol Semik]], działacz spółdzielczy na Śląsku Cieszyńskim, żołnierz PSZ na Zachodzie (zm. [[1964]])
* [[27 września]] – [[Bolesław Stępniewski]], polski polityk (zm. [[1974]])
* [[28 września]]
** [[Lech Grześkiewicz]], polski plastyk (zm. [[2012]])
** [[Alice Marble]], amerykańska tenisistka (zm. [[1990]])
* [[2 października]] – [[Mieczysław Jerzy Gamski]], polski kardiolog (zm. [[1989]])
* [[5 października]]:
** [[Eugene Fluckey]], amerykański wojskowy, oficer [[United States Submarine Force|broni podwodnej]] [[United States Navy|amerykańskiej marynarki wojennej]] (zm. [[2007]])
** [[Marian Woyna Orlewicz]], trener, działacz, narciarz, kombinator norweski, olimpijczyk (zm. [[2011]])
* [[7 października]] – [[Raimond Valgre]], estoński muzyk i kompozytor (zm. [[1949]])
* [[11 października]] – [[Zbyszko Bednorz]], polski pisarz, poeta i działacz kulturalny (zm. [[2010]])
* [[16 października]] – [[Cesar Bresgen]], austriacki kompozytor (zm. [[1988]])
* [[20 października]] – [[Irena Brzustowska]], polska koszykarka i siatkarka (zm. [[1999]])
* [[22 października]] – [[Annette Rogers]], amerykańska lekkoatletka, biegaczka i skoczkini wzwyż (zm. [[2006]])
* [[27 października]]:
** [[Andrzej Bobkowski]], polski pisarz (zm. [[1961]])
** [[Kornel Filipowicz]], polski pisarz (zm. [[1990]])
** [[Joe Medicine Crow]], amerykański antropolog i historyk pochodzenia indiańskiego (zm. [[2016]])
* [[28 października]] – [[Don Lusk]], amerykański animator i reżyser (zm. [[2018]])
* [[2 listopada]] – [[Burt Lancaster]], amerykański aktor (zm. [[1994]])
* [[5 listopada]]:
** [[Zachariasz Abadia Buesa]], hiszpański salezjanin, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. [[1936]])
** [[Vivien Leigh]], angielska aktorka (zm. [[1967]])
* [[7 listopada]] – [[Albert Camus]], francuski pisarz, laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|Nagrody Nobla w dziedzinie literatury]] (zm. [[1960]])
* [[14 listopada]] – [[George Smathers]], amerykański polityk, senator ze stanu [[Floryda]] (zm. [[2007]])
* [[16 listopada]]: 
** [[Ellen Albertini Dow]], amerykańska aktorka (zm. [[2015]])
** [[Bolesław Wierzbiański]], dziennikarz, działacz polonijny, wydawca (zm. [[2003]])
* [[17 listopada]]:
** [[Aleksander Bardini]], polski reżyser, aktor i pedagog (zm. [[1995]])
** [[José María Hernández Garnica]], hiszpański duchowny katolicki, [[Sługa Boży]] (zm. [[1972]])
* [[22 listopada]] – [[Gardnar Mulloy]], tenisista amerykański (zm. [[2016]])
* [[24 listopada]] – [[Gisela Mauermayer]], niemiecka lekkoatletka, miotaczka i wieloboistka (zm. [[1995]])
* [[29 listopada]] – [[Elżbieta Barszczewska]], polska aktorka (zm. [[1987]])
* [[4 grudnia]] – [[Robert Adler (wynalazca)|Robert Adler]], amerykański wynalazca, współtwórca pierwszego pilota telewizyjnego (zm. [[2007]])
* [[5 grudnia]] – [[Wanda Karczewska]], polska pisarka, poetka, dramaturg, tłumaczka, krytyk teatralna (zm. [[1995]])
* [[11 grudnia]] – [[Jean Marais]], francuski aktor (zm. [[1998]])
* [[14 grudnia]] – [[Artur Sandauer]], polski krytyk literacki i publicysta (zm. [[1989]])
* [[16 grudnia]] – [[Arje Ben Eli’ezer]], izraelski polityk (zm. [[1970]])
* [[18 grudnia]]:
** [[Antoni Adamiuk]], polski duchowny katolicki, [[biskupi opolscy|biskup pomocniczy opolski]] (zm. [[2000]])
** [[Lynn Bari]], amerykańska aktorka (zm. [[1989]])
** [[Alfred Bester]], amerykański pisarz [[Fantastyka naukowa|science fiction]] (zm. [[1987]])
** [[Willy Brandt]], kanclerz [[Niemcy|Niemiec]] (zm. [[1992]])
* [[26 grudnia]] – [[Łucja Zawada]], nauczycielka, instruktorka harcerska, żołnierz [[Szare Szeregi|Szarych Szeregów]] (zm. [[1985]])
* [[31 grudnia]]:
** [[Amado Azar]], argentyński bokser (zm. [[1971]])
** [[Wincenty Broniwój-Orliński]], prawnik, polityk, działacz emigracyjny (zm. [[2006]])
* data dzienna nieznana: <!-- wg kolejności alfabetycznej nazwisk -->
** [[Tadeusz Ensztajn]], seryjny morderca 
** [[Aleksy Zarycki]], duchowny greckokatolicki, błogosławiony (zm. [[1963]])

== Zmarli ==
* [[4 stycznia]] – [[Alfred von Schlieffen]], [[Cesarstwo Niemieckie|niemiecki]] feldmarszałek (ur. [[1833]])
* [[6 stycznia]] – [[Ryta od Jezusa]], portugalska zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. [[1848]])
* [[12 stycznia]] – [[August Witkowski]], polski fizyk, rektor [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]] (ur. [[1854]])
* [[29 stycznia]] – [[Władysław Bełza]], poeta, autor Katechizmu polskiego dziecka (ur. [[1847]])
* [[6 lutego]] – [[Francesco Spinelli|Franciszek Spinelli]], włoski duchowny katolicki, święty (ur. [[1853]])
* [[27 lutego]] – [[William Henry White]], brytyjski architekt okrętowy (ur. [[1845]])
* [[13 marca]] – [[Walery Przyborowski]], pisarz, historyk i publicysta (ur. [[1845]])
* [[18 marca]] – [[Jerzy I Grecki|Jerzy I Glücksburg]], [[władcy Grecji|król Grecji]] (ur. [[1845]])
* [[24 marca]] – [[Václav Vrbata]], czeski narciarz (ur. [[1885]])
* [[8 kwietnia]] – [[Isaburō Yamada]], japoński biznesmen, przedsiębiorca i wynalazca (ur. [[1864]])
* [[21 kwietnia]] – [[Raymond Callemin]], belgijski anarchista (ur. [[1890]])
* [[25 kwietnia]] – [[Jan Chrzciciel Piamarta]], duchowny katolicki, święty (ur. [[1841]])
* [[8 maja]] – [[Ulryka Franciszka Nisch]], niemiecka zakonnica, błogosławiona katolicka (ur. [[1882]])
* [[8 czerwca]] – [[Emily Davison]], brytyjska [[Sufrażyzm|sufrażystka]] (ur. [[1872]])
* [[13 czerwca]] – [[Szymon Tatar (starszy)]], przewodnik tatrzański (ur. [[1828]] lub [[1832]])
* [[29 lipca]] – [[Tobias Asser]], holenderski prawnik (ur. [[1838]])
* [[23 września]] – [[Antoni Petruszewicz]], polski duchowny greckokatolicki, historyk, filolog, polityk (ur. [[1821]])
* [[29 września]] – [[Rudolf Diesel]], niemiecki konstruktor (ur. [[1858]])
* [[26 października]] – [[Celina Chludzińska Borzęcka]], polska zakonnica, współzałożycielka zmartwychwstanek (ur. [[1833]])
* [[14 listopada]] – [[Abraham Schmiedl]], rabin (ur. [[1821]])
* [[12 grudnia]] – [[Menelik II]], cesarz [[Etiopia|Etiopii]] (ur. [[1844]])
* [[30 grudnia]] – [[Jan Maria Boccardo]], włoski duchowny katolicki, błogosławiony (ur. [[1848]])

== Zdarzenia astronomiczne ==
* W tym roku [[Słońce]] osiągnęło lokalne maksimum aktywności.

== Nagrody Nobla ==
* [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki|z fizyki]] – [[Heike Kamerlingh Onnes]]
* [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie chemii|z chemii]] – [[Alfred Werner]]
* [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny|z medycyny]] – [[Charles Robert Richet|Charles Richet]]
* [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|z literatury]] – [[Rabindranath Tagore]]
* [[Laureaci Pokojowej Nagrody Nobla|nagroda pokojowa]] – [[Henri La Fontaine]]

== Święta ruchome ==
* [[Tłusty czwartek]]: 30 stycznia
* [[Ostatki]]: 4 lutego
* [[Popielec]]: 5 lutego
* [[Niedziela Palmowa]]: 16 marca
* [[Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa]]: 20 marca
* [[Wielki Czwartek]]: 20 marca
* [[Wielki Piątek]]: 21 marca
* [[Wielka Sobota]]: 22 marca
* [[Wielkanoc]]: 23 marca
* [[Poniedziałek Wielkanocny]]: 24 marca
* [[Wniebowstąpienie Pańskie]]: 1 maja
* [[Zesłanie Ducha Świętego]]: 11 maja
* [[Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa|Boże Ciało]]: 22 maja

{{Commonscat|1913}}
{{kalendaria tematyczne|1913}}

[[Kategoria:XX wiek|*1913]]