7-zip sayfasının kaynağını görüntüle

{{Yazılım bilgi kutusu
| isim                    = 7-Zip
| logo                    = 7ziplogo.svg
| ekran_görüntüsü         = 7-Zip.png
| resim_yazısı            = 7-Zip veri sıkıştırma yazılımı [[Windows 10]] üzerinde çalışıyor
| geliştirici             = [[Igor Pavlov]]
| ilk_yayinlanma_tarihi   = 18 Temmuz 1999<ref name="7zipbilgi">{{Web kaynağı |url=http://www.7-zip.org/history.txt |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150227213935/http://www.7-zip.org/history.txt |başlık=History |yayımcı=7-zip.org |arşivtarihi=27 Şubat 2015 |erişimtarihi=4 Mart 2015 |dil=İngilizce |ölüurl= }}</ref>
| güncel_sürüm_numarası   = 24.05 
| güncel_sürüm_tarihi     = 14 Mayıs 2024
| önizleme_sürüm_numarası = 
| önizleme_sürüm_tarihi   = 
| işletim_sistemi         = [[Windows]], [[GNU/Linux]], [[OS X]], [[ReactOS]]<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.reactos.org/wiki/Tests_for_0.4.0 | başlık = Tests for ReactOS 0.4.0 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160809085423/http://reactos.org/wiki/Tests_for_0.4.0 | arşivtarihi = 9 Ağustos 2016 | erişimtarihi = 20 Nisan 2018 | ölüurl = hayır }}</ref>
| platform                = [[Kişisel bilgisayar|PC]]
| programlama_dili        = [[C++]]
| yazılım_motoru          = 
| tür                     = [[Veri sıkıştırma]] 
| dil sayısı              = 87
| lisans                  = [[GNU Lesser General Public License|GNU LGPLv2.1+]] (unRAR kısıtlaması ile.)<ref name="7ziplisans">{{Web kaynağı |url=http://www.7-zip.org/license.txt |arşivurl=https://web.archive.org/web/20150304093433/http://www.7-zip.org/license.txt |başlık=License |yayımcı=7-zip.org |arşivtarihi=4 Mart 2015 |erişimtarihi=4 Mart 2015 |dil=İngilizce |ölüurl=evet }}</ref> / [[Kamu malı]] LZMA SDK
| durumu                  = Aktif
| websitesi               = [https://www.7-zip.org/ 7-zip.org]
|dil=Afrikanca, Arnavutça, Arapça, Aragonca, Ermenice, Asturyanca, Azerice, Bangla, Başkurtça, Baskça, Belarusça, Bretonca, Bulgarca, Katalanca, Basitleştirilmiş Çince, Geleneksel Çince, Korsikaca, Hırvatça, Çekçe, Danca, Hollandaca, İngilizce, Esperanto, Estonca, Ekstremaduran, Farsça, Fince, Fransızca, Frizce, Friulian, Galiçyaca, Gürcüce, Almanca, Yunanca, Gujarati, Hintçe, İbranice, Hintçe, Macarca, İzlandaca, İdo, Endonezyaca, İrlandaca, İtalyanca, Japonca, Kabyle, Karakalpak - Latince, Kazakça, Korece, Kürtçe - Sorani, Kürtçe, Kırgızca, Letonca, Ligurca, Litvanca, Makedonca, Malayca, Marathi, Moğolca (MenkCode), Moğolca (Unicode), Moğolca, Nepalce, Norveççe Bokmal, Norveççe Nynorsk, Peştuca, Lehçe, Brezilya Portekizcesi, Portekiz Portekizcesi, Pencapça, Hintçe, Romence, Rusça, Sanskritçe, Hintçe, Sırpça - Kiril, Sırpça - Latin, Sinhala, Vietnam ,Slovakça, Slovence, İspanyolca, İsveççe, Tamilce, Tatarca, Tayca, Türkçe, Ukraynaca, Uygurca, Özbekçe, Valensiya, Vietnamca, Galce, Yoruba

Bu çeviriler sadece kullanıcı arayüzü içindir. Yardım ve belgeler İngilizce'dir.}}

'''7-Zip''', [[özgür yazılım|özgür]] ve ücretsiz bir dosya arşivleyicisidir. [[7-Zip]]’in Komut İstemi sürümü [[Unix]] benzeri sistemler ([[GNU/Linux]], [[BSD]] ve [[Mac OS X]] gibi) içinde düşünülmüş hatta [[AmigaOS]] bu saydıklarımıza dahil. Aynı zamanda [[DOS]] için de uyumlu [[DOS]] Portu için veya HX-DOS genişletişicisi ile Windows komut İstemcisi'nde çalıştırılabilir.
7-zip, temel olarak [[7z]] arşiv biçiminde çalışsa da, diğer arşiv biçimlerini de okuyabilme yetisine sahiptir. Kullanıcı yazılımın çizgesel (grafiksel) ara yüzü (sadece Windows) ile işlem yapabileceği gibi direkt komut satırından da yazılımı çalıştırarak işlem yapabilir (tüm sistemler) ya da yazılıma Windows Shell ortamı benzeri platformlarla da denetim sağlanabilir.
2000 senesinde çalışmalarına başlanan 7-Zip, Igor Pavlov tarafından geliştirildi. Pazarın hâkimiyetini elinde tutan ticari rakiplerine [[WinZip]] ve [[WinRAR]] a karşı olarak ürün [[özgür yazılım|özgür]] [[GNU LGPL]] lisansı altında dağıtılmaya başlandı. Sonuç olarak ortaya ciddi bir alternatif olarak özgür ve ücretsiz bir yazılım çıktı.

7-Zip 2007 de [[SourceForge.Net]] tarafından düzenlenen Technical Design (Teknik Dizayn) yarışmasının kazananı olarak “En İyi Tasarım” dalında kullanıcılar tarafından ödüle layık görüldü.

== Biçimler ==

=== 7z arşivleme biçemi hakkında ===

{{Ana|7z}}
Varsayılan olarak 7-Zip, 7z biçimli arşivler oluşturmak için tasarlanmıştır (.7z dosya uzantısı ile). Her arşiv pek çok dosya ve dizini bünyesinde barındırabilir. Container biçeminde güvenlik veya büyüklük sıkıştırması çeşitli süzgeçlerle yığın olarak sağlanmaktadır. Bunlar pre-processor (ön işleme/yici) kompres algoritmaları ve şifreleme süzgeçlerini içerebilmektedir.

.7z biçimi çekirdekte pek çok türde algoritmadan oluşur. En bilinenleri ise Igor Pavlov tarafından geliştirilen Bzip2 ve LZMA'dır. LMZA, görece olarak yeni bir sistem altyapısını sunmaktadır ve 7z dosya formatının ilk kez duyulması bu sayede mümkün olmuştur.

LMZA nın sıkıştırma oranları çok çok iyi bir seviyededir. Sıkıştırılan öğeler [[RAR]] ve [[ACE]] biçimine çevrilebilir.
Doğal 7z dosya biçimi, [[Unicode]] ile açık olarak yazılmıştır.

=== Diğer desteklenen biçimler ===

7-Zip bilinen hemen hemen tüm dosya sıkıştırma formatlarını desteklemektedir. Desteklenen bu dosya formatları sırası ile “[[ZIP]], [[CAB]] (MS Cabinet), [[RAR]], [[ARJ]], [[Z]], [[gzip]], [[bzip2]], [[LHA]], [[TAR (dosya biçimi)|tar]], tar.gz, [[cpio]], [[smzip]], [[rpm]] ve [[Debian]]/[[deb]] arşivleri”. 7-Zip in 4.42 den sonra piyasaya sunulan yeni sürümlerinde ise [[ISO]], CD/DVD image dosyaları da tanınmaktadır.
Unutulmamalı ve not edilmelidir ki; kimi biçimlerin kullanım koşulları onlar bedava olmayan (non-free) sınıfına sokmaktadır (söz gelimi [[RAR]] dosyalama biçemi).
7-zip kimi [[MSI]] dosyalarını açabilir ve ana konu içindeki meta-dosyalar erişime izin verebilir.
Bazı Microsoft CAB (LZC sıkıştırması) ve [[NSIS]] (LZMA) yükleyici (installer) biçemlerini açabilen 7-zip, verilen binary dosyasının gerçek arşiv olduğunu denetleyebilmek için ideal bir araçtır.
7-zip DEFLATE kodlayıcısı, ZIP veya gzip dosyalarını sıkıştırırken, zaman zaman yüksek sıkıştırma seviyeleri elde edilebilen zlib’in Deflate implementasyonunu kullanmaktadır. 7-zip in deflate kodlama implemantasyonu ayrı olarak AdvanceCOMP suitinin araçları arasında verilmiştir.

== Türleri ==

P7zip formunda, komut satırı sürümü [[UNIX]] tarzı sistemler için düşünülmüştür;
[[GNU/Linux]], [[FreeBSD]] ve [[Mac OS X]] gibi. GUI frontend, (arayüzü) Q7Z, p7zip için GNU/Linux'ta desteklenmektedir. Alternatif GUI ise aynı geliştiriciler tarafından Windows sistemler içinde sürüldü.

Droplet-style aplikasyon, 7zx ise Mac'ler için kullanılabilir durumdadır.

Windows'un x64 sürümleri için 64 bit sürümü de, geniş bellek haritaları desteği ve hızlı, mükemmel sıkıştırma tekniği ile kullanılabilir durumdadır.

Komut istemcisi ile çalıştırılan iki sürümü bulunan yazılım. Harici kütüphaneleri kullanan, 7z.exe; ve 7za.exe tek başına çalışabilir sürümü ile sunulmaktadır.

Fakat, 7za sıkıştırma/açma desteği 7z, ZIP, gzip, bizp2 ve tar biçemleriyle sınırlandırılmıştır.

Ek olarak, 7-zip‘in taşınabilir sürümü de bulunmaktadır. PortableApps.com sitesinden paketlenen bu sürüm kolaylıkla temin edilebilir.

== Özellikler ==
* 7-Zip, ticari rakiplerinde bile olmayan pek çok özellik desteği ile gelmektedir.
* Şifreleme için, [[7z]] arşivleri, 256-bitlik Rijndael [[AES]] şifreleme tekniğini kullanmaktadır. Şifreleme her dosya ve her 7z dizin yapısı için kullanılabilir. Dizin yapısı şifrelendiğinde, kullanıcılar ilgili dosya isimlerini görebilmek için bir şifre girmek durumundadırlar. Winzip tarafından geliştirilen AES metodundaki standart [[ZIP]] arşivleri içinde geçerlidir. Ancak 7z deki gibi dosya isimlerinin şifrelenmesine izin vermemektedir.
* 7zip, yedekleme için çok kullanışlı bir yazılım olmakla beraber [[CD]] ve [[DVD]]'ler için de çok uygundur.
* 2-panel modunda iken, 7-zip geleneksel bir dosya yöneticisi olarak düşünülebilir.
* 7-zip bozuk/bozulmuş dosyaları dahi açabilme yeteneğine sahiptir ve gerektiğinde dosyalara yeniden isim atayabilir.
* 7-zip ile kendi açılan sıkıştırılmış dosyalar yaratarak, 7-zip olmayan platformlar üzerinde dahi sıkıştırılmış dosyaları açmak mümkündür.
* 79 farklı dil desteği vardır.
* [[:en:Far Manager|FAR]] yöneticisi için eklenti desteği bulunmaktadır.
* '''Arşivleme ve çıkarma:''' 7z, XZ, BZIP2, GZIP, TAR, ZIP ve WIM
* '''Sadece çıkarma:''' AR, ARJ, CAB, CHM, CPIO, CramFS, DMG, EXT, [[FAT]], GPT, HFS, IHEX, ISO, LZH, LZMA, MBR, MSI, NSIS, [[NTFS]], QCOW2, RAR, RPM, SquashFS, UDF, UEFI, VDI, VHD, VMDK, WIM, XAR ve Z.

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}

== Dış bağlantılar ==
* [http://www.7-zip.org/ 7-Zip Resmî websitesi]{{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20060512045746/http://www.7-zip.org/cs/ |tarih=12 Mayıs 2006 }}
* [http://sourceforge.net/projects/sevenzip/ 7-Zip SourceForge proje sayfası] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080317124908/http://sourceforge.net/projects/sevenzip/ |tarih=17 Mart 2008 }}
* [http://portableapps.com/apps/utilities/7-zip_portable 7-Zip Taşınabilir sürüm] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20080419102738/http://portableapps.com/apps/utilities/7-zip_portable |tarih=19 Nisan 2008 }}

{{Sıkıştırma yazılımları}}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Özgür yazılım]]
[[Kategori:C ile programlanmış ücretsiz yazılımlar]]
[[Kategori:C++ ile programlanmış ücretsiz yazılımlar]]
[[Kategori:Özgür çokdilli yazılımlar]]
[[Kategori:Taşınabilir yazılım]]
[[Kategori:1999 yazılımları]]